Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật không ngừng đổi mới

Kỷ niệm 71 năm Ngày truyền thống Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật (5-12-1945 – 5-12-2016)

Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật không ngừng đổi mới

Trải qua hơn 70 năm thành lập và phát triển, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật luôn giữ vững vai trò là đơn vị xuất bản sách lý luận, chính trị, pháp luật, tư tưởng Hồ Chí Minh đứng đầu cả nước. Với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, biên tập viên có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cao, hằng năm, Nhà xuất bản tiến hành biên tập, xuất bản, phát hành đến tay bạn đọc hàng trăm đầu sách có giá trị, góp phần quan trọng thực hiện nhiệm vụ chính trị mà Đảng và Nhà nước giao phó.

Một số bộ sách lớn của Nhà xuất bản

“Bà đỡ” cho “những đứa con vàng”

Được thành lập vào ngày 5-12-1945, ngay sau khi Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa non trẻ ra đời, trải qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, Nhà xuất bản Sự thật (tiền thân của Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật hiện nay) đã không quản ngại khó khăn, gian khổ, son sắt đi theo Đảng, kịp thời biên tập, xuất bản nhiều cuốn sách có giá trị về lịch sử Đảng, cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, đấu tranh giai cấp, chủ nghĩa xã hội; sách của Chủ tịch Hồ Chí Minh, của các lãnh tụ, nhà nghiên cứu chủ nghĩa Mác - Lênin, v.v. góp phần phổ biến đường lối cách mạng của Đảng đến các tầng lớp công - nông - binh - trí thức, cổ vũ tinh thần chiến đấu, củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng, với Bác Hồ. Những xuất bản phẩm lý luận, chính trị do Nhà xuất bản ấn hành là vũ khí sắc bén trên mặt trận đấu tranh tư tưởng, giác ngộ quần chúng nhân dân đồng tâm hiệp lực đứng lên tiêu diệt kẻ thù, giành lại hòa bình, độc lập, tự do cho đất nước.

Khi đất nước được hoàn toàn giải phóng, tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, rồi tiến hành công cuộc đổi mới, Nhà xuất bản tiếp tục xuất bản những tác phẩm bám sát yêu cầu thực tế như: sách tổng kết hai cuộc kháng chiến, sách phản ánh công cuộc khắc phục hậu quả chiến tranh, xây dựng đất nước; sách về sự nghiệp đổi mới đất nước trên các bình diện;… đặc biệt là các đầu sách, tài liệu đấu tranh chống lại các thế lực phản động, phòng tránh nguy cơ “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ.

Là một trong những công cụ tuyên truyền của Đảng, Nhà nước trong suốt thời kỳ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, cách mạng xã hội chủ nghĩa cho đến công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Nhà xuất bản đã thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao, trở thành “bà đỡ” mát tay cho “những đứa con vàng” là hàng nghìn đầu sách lý luận, chính trị có giá trị cả về lý luận và thực tiễn, trong đó có nhiều bộ sách lớn, đồ sộ cả về số lượng và chất lượng.

Đầu tiên phải kể đến bộ sách C. Mác và Ph. Ăngghen Toàn tập (50 tập), thực hiện từ năm 1995 đến 2000. Đây là bộ sách được dịch theo bản tiếng Nga do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Liên Xô xuất bản tại Mátxcơva. Bộ sách cung cấp cho bạn đọc các chính văn về nhiều vấn đề như đấu tranh giai cấp, nhà nước tư bản, dân tộc thuộc địa, chủ nghĩa xã hội, v.v. của hai nhà kinh điển C. Mác và Ph. Ăngghen. Tiếp đến là bộ sách V.I. Lênin Toàn tập. Trọn bộ sách gồm 55 quyển và 2 quyển tra cứu được Nhà xuất bản hoàn tất việc biên dịch, biên tập, in ấn và phát hành lần đầu tiên vào tháng 3-1996, tái bản năm 2005. Bộ sách tập hợp đầy đủ, chính xác, hệ thống các tác phẩm, công trình nghiên cứu của V.I. Lênin; là kho tàng tư liệu về tư tưởng vô giá, nguồn tri thức vô tận về những quy luật phát triển của xã hội, về con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội, về cách mạng vô sản,… mà nhà triết học, lãnh tụ Đảng Cộng sản Liên Xô V.I. Lênin đã dày công thực hiện. Với hai bộ sách lớn này, bạn đọc được nghiên cứu, tìm hiểu sâu hơn về chủ nghĩa Mác - Lênin và lý giải được vì sao chủ nghĩa Mác - Lênin lại có tầm ảnh hưởng sâu rộng đến nước ta và trên thế giới đến vậy.

Một trong những bộ sách quý làm nên thương hiệu ST của Nhà xuất bản phải kể đến là bộ Hồ Chí Minh Toàn tập. Bộ sách được xuất bản lần thứ nhất vào năm 1990 với 10 tập; xuất bản lần thứ hai năm 2000 với 12 tập. Và năm 2011, bộ Hồ Chí Minh Toàn tập được xuất bản lần thứ ba, gồm 15 tập với trên 3.300 tác phẩm, trong đó bổ sung được hơn 800 tài liệu mới của Chủ tịch Hồ Chí Minh từ năm 1912 đến năm 1969 đã được xác minh và thẩm định. Trong số hơn 800 tài liệu mới này có những bài viết, bài nói chuyện thể hiện các quan điểm rất mới của Chủ tịch Hồ Chí Minh, chưa từng thấy trong các tác phẩm của Người công bố trước đó, ví dụ như: Chủ tịch Hồ Chí Minh lên án việc rải chất độc hóa học ở miền Nam Việt Nam gây tổn hại sức khỏe con người những năm 1961, 1962; những tài liệu Hồ Chí Minh khẳng định "Nước phải lấy đoàn thể làm cốt cán, đoàn thể lấy cán bộ làm cốt cán, cán bộ lấy đạo đức làm cốt cán;....". Bên cạnh đó, năm 1992, bộ sách Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử (10 tập) cũng đã được Nhà xuất bản xuất bản lần đầu tiên và tái bản năm 2006. Năm 2016, sau 10 năm, bộ sách lại tiếp tục được Nhà xuất bản tái bản, bổ sung thêm một lượng lớn các sự kiện, đồng thời được nâng cao hơn về chất lượng khoa học. Đây được xem như là một “bộ phim” lịch sử về toàn bộ cuộc đời của một vĩ nhân từ thuở ấu thơ cho đến ngày Người “đi gặp cụ Các Mác, cụ Lênin và các vị cách mạng đàn anh khác”. Có thể nói hai công trình đồ sộ về Chủ tịch Hồ Chí Minh kể trên không chỉ có giá trị về mặt tri thức, lịch sử mà nó còn là niềm tự hào của mỗi người dân Việt Nam về vị Lãnh tụ - Anh hùng dân tộc - danh nhân văn hóa thế giới Hồ Chí Minh.

Mảng sách về Đảng có bộ Văn kiện Đảng Toàn tập từ năm 1930 đến 1995 (54 tập), được thực hiện theo quy trình hết sức công phu, nghiêm túc, chặt chẽ từ khâu xây dựng bản thảo đến biên tập và in ấn. Nội dung và hình thức 54 tập văn kiện đáp ứng các yêu cầu chính xác, khách quan, tương đối đầy đủ, toàn diện, có hệ thống và bảo đảm tính khoa học, tính chính trị, trung thành với bản gốc. Năm tập tiếp theo (từ tập 55 đến tập 59) trong bộ Văn kiện Đảng Toàn tập từ năm 1996 đến 2000 đã được xuất bản và công bố vào tháng 9-2015. Nhà xuất bản hiện đang tiếp tục hoàn thiện và chuẩn bị cho ra mắt bạn đọc 10 tập văn kiện tiếp theo của Đảng từ năm 2001 đến 2010 (từ tập 60 đến tập 69). Đây là một trong những bộ sách đồ sộ nhất mà Nhà xuất bản đã thực hiện, tập hợp đầy đủ, chính xác các văn kiện của Đảng từ khi thành lập cho đến năm 2010.

Mảng sách về lịch sử cách mạng Việt Nam có bộ Lịch sử quân sự Việt Nam gồm 14 tập, các tập in rải rác từ năm 1999 đến 2014 và bộ Lịch sử tư tưởng quân sự Việt Nam gồm 5 tập ra mắt bạn đọc năm 2014. Cả hai bộ sách đều do Viện Lịch sử quân sự Việt Nam tổ chức thực hiện với sự tham gia nghiên cứu, biên soạn của nhiều nhà sử học giàu tâm huyết trong và ngoài quân đội. Lần đầu tiên, toàn bộ hoạt động quân sự Việt Nam, tư tưởng quân sự Việt Nam từ buổi đầu dựng nước (thời đại Hùng Vương - An Dương Vương) đến thời đại Hồ Chí Minh với chặng đường dài hơn 20 thế kỷ được khảo cứu và trình bày một cách hệ thống trong hai bộ sách này. Có thể khẳng định đây là những bộ sách sử lớn đương đại, được biên soạn rất công phu, có giá trị khoa học và thực tiễn sâu sắc. Bên cạnh việc tập trung phản ánh những vấn đề thuộc lĩnh vực quân sự - một dòng chảy quan trọng trong toàn bộ tiến trình lịch sử Việt Nam, hai công trình này cũng chỉ rõ mối liên hệ chặt chẽ giữa quân sự với các lĩnh vực khác của đời sống xã hội như: chính trị, kinh tế, văn hóa, ngoại giao..., từ đó giúp bạn đọc hiểu được rõ hơn về đặc điểm nổi bật của lịch sử dân tộc: dựng nước luôn gắn liền với giữ nước và nó trở thành quy luật tồn tại và phát triển.

Các bộ sách đồ sộ kể trên phần nào đã nói lên những đóng góp của Nhà xuất bản đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, sự phát triển lý luận, chính trị nói chung của đất nước. Đây cũng là thành quả của những nỗ lực, công gắng không ngừng nghỉ của đội ngũ cán bộ, biên viên tập nhiều thế hệ Nhà xuất bản. Trải qua hơn 70 năm hình thành và phát triển, Nhà xuất bản đã, đang và sẽ luôn là “bà đỡ” tận tâm cho những đứa con tinh thần mang những giá trị trường tồn cùng dân tộc.

Không ngừng tìm tòi, đổi mới

Trong bối cảnh ngành xuất bản cả nước đang đứng trước nhiều thời cơ và thách thức do quá trình hội nhập quốc tế và sự bùng nổ công nghệ thông tin đưa lại, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã tích cực, chủ động đổi mới về bộ máy tổ chức và phương thức hoạt động, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Là đơn vị sự nghiệp của Đảng, được hỗ trợ một phần kinh phí hoạt động, Nhà xuất bản bảo đảm thực hiện đồng thời nhiệm vụ chính trị và sản xuất kinh doanh; coi việc thực hiện nhiệm vụ chính trị là cơ bản, trọng tâm và nhiệm vụ sản xuất kinh doanh mang lại lợi nhuận là cần thiết, quan trọng.

Xác định đặt nhiệm vụ chính trị lên hàng đầu, Nhà xuất bản đã và đang tiếp tục biên tập - xuất bản những đầu sách phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, thiết thực phục vụ công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cụ thể như: sách học tập, nghiên cứu và triển khai thực hiện nghị quết Đại hội Đảng toàn quốc, hội nghị Trung ương; tài liệu tuyên truyền phổ biến Hiến pháp, pháp luật; sách về biển đảo; sách lịch sử đảng bộ địa phương, ban, ngành; sách phục vụ các lễ kỷ niệm lớn của đất nước,… Trong năm 2015 và 2016, Nhà xuất bản đã tổ chức xuất bản nhiều đầu sách lý luận chính trị có giá trị cao phục vụ Đại hội lần thứ XII của Đảng và công tác tổng kết 30 năm đổi mới đất nước, đặc biệt là các đầu sách, tài liệu quán triệt Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đối với cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân. Những cuốn sách đó là tài liệu quan trọng để nghị quyết của Đảng đi vào cuộc sống, phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước trong hoạt động đời sống kinh tế - xã hội của đất nước.

Bên cạnh những mảng sách chính, mang tính truyền thống như sách về Chủ tịch Hồ Chí Minh, về Đảng, Nhà nước; sách lý , chính trị phổ thông; sách nghiên cứu chuyên sâu,… Nhà xuất bản còn tích cực đẩy mạnh việc tổ chức bản thảo, biên tập và xuất bản loại sách mang “tính thị trường”, đáp ứng nhu cầu đọc của số đông độc giả. So với các mảng sách thuộc lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật, khoa học - kỹ thuật,… việc lên ý tưởng đề tài, tổ chức bản thảo để vừa bảo đảm chất lượng nội dung vừa đáp ứng được nhu cầu đọc của số đông độc giả đối với mảng sách lý luận, chính trị là khó khăn hơn nhiều. Để thực hiện mảng sách này đòi hỏi mỗi ban biên tập, biên tập viên cần nêu cao tính chủ động, sáng tạo từ khâu tổ chức bản thảo đến khâu phát hành.

Với mục đích mở rộng thị trường, trong thời gian qua, Nhà xuất bản đã cho ra mắt bạn đọc nhiều đầu sách hay, với lượng bản in lớn, để lại được dấu ấn trên thị trường xuất bản phẩm như cuốn Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.75 của tác giả Trần Mai Hạnh. Cuốn sách đã phác họa sinh động sự sụp đổ của chính quyền Sài Gòn, cùng chân dung của hầu hết tướng lĩnh quân đội và số phận những người cầm đầu chính quyền tay sai trong bốn tháng cuối cùng của cuộc chiến tranh giải phóng miền Nam (từ tháng 1 đến tháng 4-1975). Đặc biệt, cuốn sách còn có hơn 100 trang in toàn văn 21 tài liệu tham khảo nguyên bản về cuộc chiến mà ở thời điểm 40 năm trước được coi là tài liệu tuyệt mật của phía chính quyền Sài Gòn và phía Hoa Kỳ, giúp người đọc hiểu rõ hơn những điều đã xảy ra ở phía bên kia chiến tuyến mà không phải cuốn sách về chủ đề lịch sử nào cũng có. Xuất phát từ một góc nhìn khác về cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, Lời tựa một tình yêu cũng của nhà văn, nhà báoTrần Mai Hạnh là một tác phẩm cảm động, chân thực, sâu sắc viết về tình yêu thủy chung son sắt của người tử tù lừng danh Lê Hồng Tư và nữ chiến sĩ cách mạng kiên trung Nguyễn Thị Châu trong những năm tháng hoạt động cách mạng, đấu tranh giải phóng đất nước. Cuốn tiểu thuyết lịch sử này đã được giới nghiên cứu cũng như bạn đọc đánh giá cao. Bởi nó không chỉ nói về tình yêu bất diệt, mà còn thể hiện lý tưởng sống, khát vọng hòa bình, độc lập của mỗi người con đất Việt. So với những cuốn sách chính sử mà Nhà xuất bản đã ấn hành, hai cuốn sách trên của nhà văn, nhà báo Trần Mai Hạnh đã gợi mở một cách tiếp cận mới về đề tài lịch sử, khơi gợi được sự quan tâm, tìm hiểu của đông đảo bạn đọc về lịch sử đấu tranh bảo vệ Tổ quốc của dân tộc.

Một số đầu sách mở rộng thị trường

Bên cạnh việc khai thác những bản thảo sách về đề tài lịch sử ở góc nhìn mới, Nhà xuất bản đã thực hiện khá tốt mảng sách mang tính “thời sự”. Điển hình là cuốn sách Tổng thống Obama - ba ngày trên đất Việt được ra đời ngay sau sự kiện Tổng thống Mỹ Barack Obama thăm chính thức Việt Nam vào cuối tháng 5-2016. Chuyến công du này đã thu hút sự quan tâm chú ý của đông đảo công chúng và giới truyền thông. Nắm bắt được nhu cầu của độc giả, Nhà xuất bản đã phối hợp cùng Thaihabooks xuất bản cuốn sách Tổng thống Obama - ba ngày trên đất Việt do nhà báo Ninh Hồng Nga - Tổng Biên tập báo Tin tức và nhà báo Nguyễn Hà Ngọc - Trợ lý Tổng Biên tập báo Tin tức, Thông Tấn xã Việt Nam biên soạn. Cuốn sách tập trung trình bày về diễn biến của chuyến công du, các văn kiện được ký kết giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, các cuộc diễn thuyết của Tổng thống Obama tại Việt Nam, những phân tích của các chuyên gia, cùng những câu chuyện bên lề chuyến công du... Với nguồn tư liệu phong phú được chắt lọc, thể hiện bằng phong cách bình luận báo chí, cuốn sách cung cấp cho bạn đọc cái nhìn đa chiều về những vấn đề liên quan đến chuyến công du Việt Nam của Tổng thống Obama. Đây là một trong những cuốn sách mang tính thời sự được phát hành với số lượng lớn, mở đầu cho những dự án sách tiếp theo của Nhà xuất bản.

Cuộc bầu cử “lịch sử” của Mỹ vừa diễn ra đầu tháng 11-2016, giữa nhà tài phiệt Donald Trump và chính trị gia kỳ cựu Hillary Clinton, với kết quả cuối cùng, Donald Trump là người chiến thắng và trở thành tổng thống thứ 45 của Mỹ - một kết quả trái ngược với những dự đoán trước đó của giới nghiên cứu cũng như truyền thông. Đây cũng là đề tài vô cùng nóng và mới mẻ được Nhà xuất bản nhanh nhạy nắm bắt và khai thác. Ngay khi cuộc chạy đua vào Nhà Trắng diễn ra, Nhà xuất bản đã nhanh chóng lên ý tưởng, đề cương và tổ chức bản thảo. Thành quả của sự nỗ lực hết mình trong một thời gian ngắn của những người tham gia thực hiện là hai cuốn sách Donald Trump - Sự lựa chọn lịch sử của nước Mỹ và Donald Trump và cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ khác thường. Dự kiến sách sẽ được phát hành vào đầu tháng 12-2016. Hai cuốn sách được kỳ vọng sẽ phần nào đó “vén được bức màn bí mật” phía sau những gì đã, đang và sẽ diễn ra ở Mỹ trong cuộc bầu cử lịch sử có 1-0-2 này, đồng thời dự báo những ảnh hưởng của nó đến thế giới.

Có thể nói với mảng đề tài sách mang tính thời sự, Nhà xuất bản đã có nhiều cố gắng để bảo đảm tiến độ xuất bản cũng như chất lượng nội dung. Đây sẽ là một trong những mảng sách được Nhà xuất bản chú trọng triển khai trong thời gian tới, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của đông đảo bạn đọc. Với những đổi mới trong khâu lựa chọn đề tài, tổ chức xuất bản sách đáp ứng nhu cầu thị trường xuất bản phẩm đang ngày một phong phú, đa dạng, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã, đang và sẽ tiếp tục cho ra mắt bạn đọc nhiều cuốn sách hay và giá trị hơn nữa, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị đồng thời đem lại hiệu quả kinh doanh; thực sự trở thành nhà xuất dẫn đầu trong cả nước.

ThS. Nguyễn Thị Thúy