Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 – Bước ngoặt quyết định và bài học lịch sử

Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 đi vào lịch sử như một biểu tượng của khí phách Việt Nam, thắng lợi đỉnh cao của chiến tranh nhân dân. Đây cũng được xem là cuộc tiến công táo bạo nhất, tạo nên bước ngoặt đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đến thắng lợi hoàn toàn. Nhân kỷ niệm 50 năm cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương cho ra mắt cuốn sách Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 – Bước ngoặt quyết định và bài học lịch sử.

Nội dung cuốn sách được hình thành trên cơ sở các bài viết tại Hội thảo khoa học “Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 – Bước ngoặt quyết định và bài học lịch sử”. Cuốn sách tập hợp hơn 100 bài tham luận của các đồng chí lãnh đạo, nguyên là lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các cơ quan Trung ương, các địa phương, các tướng lĩnh, sĩ quan, các nhà khoa học trong và ngoài quân đội. Nội dung cuốn sách phản ánh một cách tương đối toàn diện và có hệ thống quá trình chuẩn bị và tiến hành cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, khẳng định chủ trương, sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, sự mưu trí, sáng tạo và tinh thần chiến đấu anh dũng, sẵn sàng xả thân vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước của quân và dân ta. Từ đó khẳng định ý nghĩa to lớn, những bài học kinh nghiệm quý báu của sự kiện lịch sử trọng đại này.

Chủ trương, sự lãnh đạo đúng đắn, sáng tạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh

Với hơn 100 tham luận trình bày sâu sắc, khách quan, khoa học, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 được tái hiện một cách hào hùng. Nhiều bài tham luận đã tập trung làm rõ và khẳng định: quyết định mở cuộc tiến công và nổi dậy bằng phương pháp tổng công kích, tổng khởi nghĩa đúng vào dịp Tết Mậu Thân 1968 – thời điểm địch ít đề phòng nhất, lựa chọn đúng hướng tiến công chủ yếu nhằm vào đô thị, nơi tập trung cơ quan đầu não của chính quyền Sài Gòn; tổ chức lực lượng gây bất ngờ cho đối phương … là quyết định sáng suốt, thể hiện tinh thần chủ động, sáng tạo, quyết đoán của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong chỉ đạo, điều hành chiến tranh, chỉ đạo tác chiến chiến lược. Điều này đã tạo ra một sự thay đổi đột biến về cục diện chiến tranh trên cả ba mặt: chiến lược, lực lượng và chính trị, mở ra giai đoạn mới “vừa đánh, vừa đàm”.

Được viết dưới góc độ khoa học lịch sử, nhiều bài viết tập trung phân tích làm nổi bật vấn đề này, như bài viết: Sự chỉ đạo chiến lược của Đảng trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 của Thiếu tướng, PGS.TS. Nguyễn Văn Bạo; Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 – Thành quả chỉ đạo chiến tranh nhân dân của Đảng của PGS.TS. Vũ Quang Hiển; Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 – hiện thực hóa chủ trương của Đảng: “Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào” của Lâm Phương Thanh;…

Biểu tượng và sức mạnh của tinh thần quyết chiến, quyết thắng, ý chí quật cường của nhân dân Việt Nam

Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 đã trở thành biểu tượng của tinh thần quyết chiến, quyết thắng, khí phách kiên cường, sức mạnh chiến tranh nhân dân Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh. Các tham luận đã tập trung phân tích, làm rõ quá trình chuẩn bị của Đảng, toàn dân, toàn quân ta cho cuộc tổng tiến công và nổi dậy; sự chi viện của hậu phương miền Bắc cho chiến trường miền Nam, sự ủng hộ, giúp đỡ của các nước xã hội chủ nghĩa và nhân dân tiến bộ trên thế giới đối với cách mạng Việt Nam. Từ đó, cho thấy kết quả của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 là sự hòa quyện của thế và lực, của điều kiện vật chất, tinh thần và sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng cả trong nước và quốc tế.

Có nhiều bài viết, các tác giả đã mô tả, gợi lại khí thế ngút trời của những ngày Xuân Mậu Thân tổng tiến công và nổi dậy; phản ánh các mặt, các hoạt động đấu tranh của các vùng từ đồng bằng đến địa phương, từ nông thôn đến thành thị với sự tham gia của mọi tầng lớp nhân dân nhằm tạo nên sức mạnh như vũ bão, đẩy Mỹ và Sài Gòn lún sâu hơn vào thất bại và khủng hoảng.

Với lối viết sâu sắc, khoa học, khai thác vấn đề ở nhiều góc độ khác nhau, các bài viết đã giúp bạn đọc có cái nhìn toàn cảnh về toàn bộ diễn biến cuộc Tổng tiến công trên khắp chiến trường miền Nam, đặc biệt là cuộc chiến đấu tại các thành phố lớn, trung tâm đầu não của Mỹ và chính quyền Sài Gòn. Những trận đánh quyết liệt, giằng co, một mất một còn giữa ta và địch. Qua đó, tác giả cũng đã nêu bật nét độc đáo, đặc sắc của nghệ thuật quân sự Việt Nam trong cuộc tổng tiến công, cũng như trình độ tổ chức chỉ huy, hiệp đồng chiến đấu giữa các lực lượng trên chiến trường.

Bước ngoặt chiến lược để lại những bài học lịch sử quý giá

50 năm đã đi qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, toàn quân, toàn dân ta với quyết tâm sắt đá, bằng trí thông minh, sáng tạo, lòng quả cảm, bản lĩnh kiên cường của người Việt Nam đã anh dũng chiến đấu, giành thắng lợi to lớn trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. Có thể nói, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 là mốc son chói lọi trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam, là minh chứng hùng hồn, khẳng định ý chí và sức mạnh to lớn của quyết tâm “Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”, giành độc lập, tự do thống nhất đất nước. Các bài tham luận tập trung phân tích ý nghĩa, những tác động, ảnh hưởng của cuộc tiến công đến thế và lực của ta và Mỹ trên chiến trường. Đặc biệt, có nhiều bài tập trung luận giải những vấn đề căn cốt, đúc rút những bài học kinh nghiệm lịch sử từ cuộc tổng tiến công. Dù đề cập tới những khía cạnh khác nhau, nhưng các tác giả đều thống nhất cho rằng: cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 là bước ngoặt lịch sử có ý nghĩa chiến lược, đã để lại những kinh nghiệm, bài học lịch sử quý báu, là một cuộc diễn tập quan trọng tiếp theo của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, mà đỉnh cao là Đại thắng mùa Xuân 1975.

Trên cơ sở nhìn nhận, đánh giá những thành quả cũng như những hạn chế, khuyết điểm trong Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu thân 1968, các tham luận đã đưa ra những kinh nghiệm, những bài học về lãnh đạo, chỉ đạo chiến lược của Đảng, về nghệ thuật tổ chức, khơi dậy và phát huy sức mạnh của toàn dân tộc, nghệ thuật chớp thời cơ và tận dụng thời cơ, về phương thức tác chiến chiến lược, công tác bảo đảm, xây dựng tiềm lực, thế trận,… Đó là cơ sở quan trọng để vận dụng vào sự nghiệp xây dựng lực lượng vũ trang, xây dựng nền quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ, xây dựng thế trận lòng dân trong điều kiện mới.

Nửa thế kỷ đã trôi qua nhưng ý nghĩa lịch sử to lớn của cuộc tổng tiến công vẫn còn nguyên giá trị và trường tồn cùng với lịch sử dân tộc Việt Nam. Hơn 100 bài tham luận trong cuốn Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 – Bước ngoặt quyết định và bài học lịch sử được viết dưới nhiều góc độ khác nhau, nhưng đều đã góp phần làm tái hiện toàn bộ quá trình chuẩn bị, diễn biến của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 cùng những giá trị nổi bật và ý nghĩa lớn lao của cuộc tổng tiến công. Cuốn sách là tài liệu tham khảo có giá trị giúp bạn đọc, đặc biệt các nhà nghiên cứu cũng như những độc giả có nhu cầu quan tâm, nghiên cứu lịch sử hiểu hơn về một sự kiện lịch sử hào hùng của dân tộc.