Hội thảo khoa học quốc gia “Bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng”

Sáng 08/12/2021, tại Hà Nội, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Bộ Công an tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia “Bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng”.

Toàn cảnh Hội thảo

Đại tướng, GS.TS. Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an; đồng chí Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương; đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Thiếu tướng, TS. Lê Quốc Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an; PGS.TS. Phạm Minh Tuấn, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật chủ trì Hội thảo.

Dự Hội thảo, tại điểm cầu Hà Nội, có các đồng chí: Thượng tướng, PGS.TS. Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Công an; PGS.TS. Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; Quế Đình Nguyên, Phó Tổng Biên tập Báo Nhân dân; PGS.TS. Vũ Trọng Lâm, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Nguyễn Huy Dũng, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; Thiếu tướng, TS. Phạm Việt Trung, Phó Tư lệnh, kiêm Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Tác chiến không gian mạng; Bùi Tuấn Quang, Phó Trưởng Ban Dân vận Trung ương; Nguyễn Tuấn Hùng, Phó Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam; các đồng chí Thứ trưởng Bộ Công an; các đồng chí Phó Giám đốc -  Phó Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật; các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương và địa phương; các nhà khoa học, tướng lĩnh, sĩ quan từ các đơn vị, các cơ sở đào tạo trong và ngoài lực lượng Công an nhân dân, và hơn 2.000 đại biểu là đại diện lãnh đạo tỉnh, thành ủy trực thuộc Trung ương, Ban Giám đốc, lãnh đạo cấp phòng của lực lượng Công an nhân dân tại các điểm cầu trực tuyến trong cả nước.

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương phát biểu khai mạc Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích quốc gia - dân tộc là chủ trương chiến lược, nhất quán của Đảng và Nhà nước ta trong mọi thời kỳ. Thực tiễn đã chứng minh, chỉ khi độc lập, chủ quyền của Tổ quốc được toàn vẹn, lợi ích quốc gia - dân tộc được bảo vệ, hòa bình đất nước được giữ vững thì nhân dân mới được hưởng tự do, hạnh phúc thực sự, mới có điều kiện, môi trường thuận lợi để xây dựng, phát triển đất nước hùng cường.

Hiện nay, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, đặc biệt là cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã tạo ra một không gian chiến lược mới, đó là “không gian mạng”, gắn với chủ quyền về đất liền, biển, đảo, trên không và vũ trụ. Do đó, chủ quyền trên không gian mạng là một bộ phận quan trọng của chủ quyền quốc gia, bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng chính là bảo vệ chủ quyền quốc gia - dân tộc.

Không gian mạng là mạng lưới kết nối hạ tầng thông tin bảo đảm mạng viễn thông, Internet, mạng máy tính, hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu, là nơi con người thực hiện các hành vi xã hội, không bị giới hạn bởi không gian và thời gian. Không gian mạng đã trở thành môi trường chủ yếu, không thể thiếu trong triển khai các chiến lược quan hệ đối ngoại, củng cố, duy trì hoạt động kinh tế - xã hội của các quốc gia, mang lại những lợi ích to lớn, đóng góp quan trọng vào việc đổi mới tư duy và sự phát triển trên tất cả các lĩnh vực. Tuy nhiên, đây cũng là môi trường dễ bị các thế lực thù địch, phản động lợi dụng chống phá với quy mô, mức độ rộng và khó kiểm soát.

Cũng theo đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, bên cạnh những thuận lợi, thời cơ, sự phát triển của các thiết bị thông minh, có kết nối mạng đã đặt ra nhiều thách thức đối với công tác quản lý. Các thế lực thù địch lợi dụng không gian mạng để tuyên truyền, chống phá nhằm chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, làm suy giảm niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ ta. Hàng loạt chiến dịch tuyên truyền phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng, chia rẽ nội bộ, kích động bạo loạn, gây rối an ninh trật tự liên tục diễn ra. Các vụ tấn công mạng ngày càng gia tăng, trong khi đó, hệ thống văn bản pháp quy nhằm ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật còn bất cập. Quản lý nhà nước về an ninh, an toàn thông tin mạng còn nhiều sơ hở, chưa theo kịp tốc độ phát triển của khoa học công nghệ và hội nhập quốc tế.

Bên cạnh đó, tình hình quốc tế, khu vực tiếp tục thay đổi nhanh chóng và khó lường, đại dịch Covid-19 còn nhiều diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến kinh tế, xã hội, an ninh đối ngoại và đời sống nhân dân của nhiều nước trên thế giới, trong đó Việt Nam. Vấn đề an ninh phi truyền thống, trong đó an ninh mạng và nhiệm vụ bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch được đặt ra một cách cấp bách, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Đồng chí bày tỏ tin tưởng, với tinh thần khoa học, dân chủ, trách nhiệm, Hội thảo sẽ có ý nghĩa thiết thực, góp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về chủ quyền quốc gia trên không gian mạng; những yêu cầu, nhiệm vụ bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng trong tình hình mới được đề cập trong Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng; phát huy vai trò và sự phối hợp của các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương, đặc biệt là lực lượng công an nhân dân trong thực hiện nhiệm vụ rất quan trọng này.

PGS.TS. Phạm Minh Tuấn, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phát biểu đề dẫn Hội thảo

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, PGS.TS. Phạm Minh Tuấn, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cho biết, vấn đề chủ quyền quốc gia trên không gian mạng ở Việt Nam là vấn đề khá mới và đặt ra nhiều thách thức trong lãnh đạo, chỉ đạo và quản lý đất nước. Đây cũng là chủ đề của nhiều công trình nghiên cứu, của các hội thảo khoa học ở các cấp độ khác nhau, của nhiều ngành, lĩnh vực, đặc biệt là của ngành Công an. Kết quả của những công trình nghiên cứu đó đã cung cấp những luận cứ khoa học và thực tiễn quan trọng cho việc hoạch định chính sách và pháp luật, cũng như thực tiễn phòng ngừa, đấu tranh bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng trong thời kỳ Cách mạng công nghiệp 4.0 ở Việt Nam.

Hội thảo khoa học hôm nay là bước tiếp theo của quá trình thực hiện các các nhiệm vụ khoa học ở tầm quốc gia nhằm mục đích nghiên cứu một cách cơ bản và toàn diện, làm rõ hơn những khía cạnh của vấn đề bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng, góp phần xây dựng không gian mạng an toàn ở Việt Nam, trở thành nguồn lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội đất nước và bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Đồng chí thông tin, hơn 70 tham luận của các nhà khoa học gửi đến, trình bày tại Hội thảo đã tập trung phân tích, làm rõ nội hàm của khái niệm “chủ quyền quốc gia trên không gian mạng”, mối liên hệ biện chứng giữa không gian mạng và chủ quyền quốc gia; vấn đề an toàn, an ninh thông tin, an ninh mạng; dự báo nguy cơ gia tăng bất đồng, tranh chấp, thậm chí xung đột giữa các quốc gia trong áp dụng chủ quyền không gian mạng. Bên cạnh đó, các đại biểu cũng đánh giá về những kết quả, kinh nghiệm cũng như hạn chế, bất cập và nguyên nhân của những hạn chế, bật cập trong hoạt động không gian mạng. Yêu cầu, định hướng và các giải pháp tổng thể và các giải pháp cụ thể nhằm bảo vệ vững chắc và hiệu quả chủ quyền quốc gia trên không gian mạng…

Thượng tướng, PGS.TS. Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương trình bày tham luận “Bàn về chủ quyền quốc gia trên không gian mạng - Những yêu cầu bảo đảm các chỉ số an ninh, an toàn trong bối cảnh hiện nay”

PGS.TS. Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh trình bày tham luận “Nâng cao ý thức làm chủ và bảo vệ không gian mạng của cán bộ, đảng viên hiện nay”

Đồng chí Nguyễn Hoài Anh, Phó Giám đốc -  Phó Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật trình bày tham luận “Xuất bản sách lý luận, chính trị phục vụ sự nghiệp bảo vệ chủ quyền quốc gia trong tình hình mới”

Đồng chí Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương phát biểu tại Hội thảo

Phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương chỉ rõ 4 nội dung và 16 vấn đề liên quan đến nội dung Hội thảo, trong đó nhấn mạnh, trước hết cần nâng cao nhận thức, trách nhiệm về bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng,ừ đó xây dựng, hoàn thiện pháp luật về bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng; xây dựng các hệ thống, phương châm, nguyên tắc, giải pháp, nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng; chú trọng hợp tác quốc tế về bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng ; đầu tư phương tiện, kinh phí, điều kiện đảm bảo chủ quyền quốc gia trên không gian mạng; tổ chức và nhân lực chuyên trách, nòng cốt bảo vệ an ninh quốc gia trên không gian mạng; đồng thời nhấn mạnh, đội ngũ nhân lực chuyên trách, nòng cốt về lĩnh vực này phải giỏi về chuyên môn, chuyên nghiệp và có bản lĩnh vững vàng để hoàn thành tốt nhiệm vụ trong thời gian tới.

Đại tướng, GS.TS. Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an phát biểu kết luận Hội thảo

Phát biểu kết luận Hội thảo, Đại tướng, GS.TS. Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh, bảo đảm an ninh, an toàn mạng thông tin quốc gia, phòng, chống vi phạm và tội phạm mạng là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân và của cả hệ thống chính trị, trong đó lực lượng Công an giữ vai trò nòng cốt.

Thời gian tới, để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng, Đại tướng, GS.TS. Tô Lâm đề nghị lực lượng Công an cần tập trung làm tốt một số yêu cầu sau: tiếp tục tập trung triển khai có hiệu quả các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Đảng và Bộ Công an về ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin đi đôi với bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng, trọng tâm là Nghị quyết số 30-NQ/TW, ngày 25/7/2018 của Bộ Chính trị khóa XII về Chiến lược an ninh mạng quốc gia; Nghị quyết số 52-NQ/TW, ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị khóa XII “Về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư”; Kế hoạch số 43/KH-BCA-A05, ngày 18/02/2020 của Bộ Công an về thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW, ngày 25/7/2018 của Bộ Chính trị; phối hợp với các cơ quan, đơn vị trong và ngoài lực lượng Công an hoàn thiện chính sách, pháp luật và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về thông tin, truyền thông và an ninh mạng; tiếp tục tăng cường thực hiện các giải pháp bảo đảm an ninh mạng và đấu tranh phòng, chống tội phạm trên không gian mạng; nâng cao chất lượng đào tạo về công nghệ thông tin và an ninh mạng tại các cơ sở đào tạo trong Công an nhân dân, đẩy mạnh hợp tác với các quốc gia, các trường đại học, các tập đoàn công nghệ tiên tiến trên thế giới để tiếp thu công nghệ mới và kinh nghiệm bảo đảm an ninh mạng nhằm đáp ứng yêu cầu của tình hình mới; hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa Bộ Công an với các bộ, ban, ngành, địa phương trong bảo đảm an ninh mạng. Tổ chức phổ biến, tập huấn để nâng cao nhận thức và năng lực bảo vệ an ninh mạng cho các tổ chức, cá nhân, cán bộ lãnh đạo, cán bộ chuyên trách quản lý và vận hành hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức, cảnh giác của người dân trong phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật về an ninh mạng.

Đại tướng, GS.TS. Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an tặng sách cho các đồng chí lãnh đạo, đại biểu tham dự Hội thảo

Các đại biểu tham quan khu trưng bày sách tại Hội thảo