70 năm nhất quán một con đường

  Trong suốt hành trình 70 năm qua, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia – Sự thật luôn kiên định mục tiêu xuất bản sách lý luận chính trị. Dưới ánh sáng lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, sự chỉ đạo trực tiếp, thường xuyên của Ban Bí thư, Nhà xuất bản đã không ngừng tìm tòi, đổi mới để vượt qua khó khăn, thách thức trong các giai đoạn, góp phần đáng kể vào việc củng cố, tăng cường trận địa chính trị, tư tưởng của Đảng.

GS. TS. Phùng Hữu Phú phát biểu tại Lễ ký kết Quy chế phối hợp hoạt động nghiên cứu khoa học giữa Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật với Hội đồng khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, ngày 28-2-2013.

Kiên định mục tiêu, phát triển cùng đất nước

Tính từ ngày 5 tháng 12 năm 1945 đến nay, Nhà xuất bản Sự thật, nay là Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật đã trải qua tròn 70 năm xây dựng, phát triển. Dù đã đi qua nhiều bước thăng trầm trong những hoàn cảnh, điều kiện khác nhau, với mô hình tổ chức và phương thức, cơ chế hoạt động ít nhiều có những khác biệt, nhưng Nhà xuất bản vẫn thủy chung, nhất quán mục tiêu: biên tập, ấn hành sách lý luận chính trị nhằm giới thiệu, tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

70 năm, con đường phát triển của Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật ngày càng rộng dài theo đà tiến lên của cách mạng, của đất nước.

Những năm tháng sau Cách mạng Tháng Tám 1945 và mở đầu toàn quốc kháng chiến, Nhà xuất bản đặt trọng tâm vào việc xuất bản một số tác phẩm của C. Mác, Ph. Ăngghen, V.I. Lênin, Hồ Chí Minh, Văn kiện của Đảng Cộng sản Đông Dương và một số tác phẩm của các đồng chí Trường Chinh, Phạm Văn Đồng. Những năm cuối của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Nhà xuất bản chú trọng ấn hành các tài liệu giới thiệu Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ hai của Đảng, các văn kiện về chủ trương, đường lối, chính sách kháng chiến kiến quốc của Đảng; sách tuyên truyền về thời sự quốc tế, trong nước. Những năm cả nước tiến hành sự nghiệp kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cứu nước, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, sách kinh điển chủ nghĩa Mác - Lênin đã được Nhà xuất bản tổ chức biên dịch, xuất bản có hệ thống hơn; các bài nói, bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh được xuất bản theo hình thức tuyển tập và sách chuyên đề; Văn kiện Đảng được giới thiệu đầy đủ, hệ thống; sách chính trị phổ thông được chú trọng; sách về thành tựu, kinh nghiệm của các nước xã hội chủ nghĩa được biên dịch, xuất bản nhiều… Từ sau Đại thắng mùa xuân 1975 đến những năm đầu đất nước đổi mới, Nhà xuất bản bước vào thời kỳ phát triển toàn diện. Đây là thời kỳ nở rộ các loại hình sách lý luận chính trị mà dấu ấn là sự ra đời của các bộ sách: Lênin Toàn tập, C. Mác - Ph. Ăngghen Toàn tập, Hồ Chí Minh Toàn tập; nhiều tác phẩm của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước; nhiều sách chuyên khảo lý luận và sách biên dịch từ các chương trình hợp tác với các đảng cộng sản trên thế giới được giới thiệu.

Tháng 11 năm 1992 đánh dấu mốc phát triển vượt bậc của Nhà xuất bản. Theo quyết định số 53-QĐ/TW của Ban Bí thư Trung ương khóa VII, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật đã được thành lập trên cơ sở hợp nhất bốn nhà xuất bản là: Nhà xuất bản Sự thật, Nhà xuất bản Thông tin Lý luận, Nhà xuất bản Tư tưởng - Văn hóa, Nhà xuất bản Pháp lý. Tiếp đó hoạt động của Nhà xuất bản tiếp tục được bổ sung, điều chỉnh theo tinh thần Quyết định số 68-QĐ/TW của Bộ Chính trị, ngày 3 tháng 4 năm 2003 và Nghị định số 43/2006/NĐ-CP của Chính phủ. Từ đây con đường phát triển của Nhà xuất bản không ngừng mở rộng, vừa đón bắt vận hội, vừa vượt lên những thách thức thời kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế. Trong hơn 20 năm, số lượng sách xuất bản tăng vượt bậc với các thể loại ngày càng phong phú: đồng thời với sách lý luận chính trị, còn có thêm sách pháp luật; biên độ sách lý luận chính trị được mở rộng, bao quát các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, tài nguyên, môi trường,… Đồng thời với các bộ sách có ý nghĩa nền tảng (sách kinh điển; các tài liệu văn kiện của Đảng; các tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước qua các thời kỳ; chính sách, pháp luật của Nhà nước…) được biên tập, xuất bản đầy đủ, hệ thống hơn, xuất hiện ngày càng nhiều những sách nghiên cứu, tham khảo có giá trị của các học giả trong, ngoài nước, và đặc biệt những năm gần đây là sự ra đời loại hình sách trang bị cho cơ sở xã, phường, thị trấn,…

Làm một thống kê và một tổng quan về số lượng, nội dung, thể loại những ấn phẩm của Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật qua 70 năm có thể thấy mối tương quan biện chứng giữa sự phát triển của cách mạng, của đất nước với sự lớn lên không ngừng của Nhà xuất bản. Nói đúng hơn, qua các thời kỳ, các giai đoạn cách mạng, Nhà xuất bản đã nỗ lực vươn lên, bằng công việc của mình, phục vụ yêu cầu của cách mạng, của đất nước và chính những thành tựu của cách mạng, của đất nước đã tạo nên sinh khí trong các ấn phẩm của Nhà xuất bản.

Tìm tòi, đổi mới, cống hiến

70 năm phấn đấu đi lên, không ai có thể đo đếm được những nỗ lực, gắng gỏi, vượt mọi khó khăn, tìm tòi, sáng tạo của các thế hệ cán bộ quản lý, biên tập viên, công nhân, viên chức của Nhà xuất bản. Những tìm tòi, đổi mới đó không trừu tượng, chung chung mà cụ thể, sống động qua từng trang sách in, trong từng ấn phẩm, trong tìm kiếm thị trường và con đường đến với bạn đọc. Từ những trang sách in trên giấy bổi, chữ in không sắc nét, bìa sách thô ráp đến những trang in trên giấy trắng, giấy lụa, chữ đẹp đều, bìa mềm, bìa cứng hài hòa sắc màu; từ 1, 2 loại sách được ấn định theo kích cỡ đến sách nhiều kích cỡ, có to, có nhỏ, có cả dạng sách bỏ túi, dễ dàng mang theo trong những chuyến đi dài; từ loại sách truyền thống in trên giấy đến các ấn phẩm ứng dụng công nghệ hiện đại, các ấn phẩm điện tử như CD-ROM, đĩa DVD… Và từ chỗ phát hành trong nội bộ Đảng đã mở rộng ra toàn xã hội, tiến tới vượt qua biên giới đến với thị trường sách ở nhiều quốc gia, châu lục. Từ đưa sách đến với bạn đọc qua các kênh phát hành, tiến tới kết hợp tự phát hành gắn với các điểm bưu điện xã, các điểm tham quan, du lịch; từ đối tượng chủ yếu là cán bộ chính trị, tuyên huấn, giảng viên, giới nghiên cứu… mở rộng đường đến với nhân dân, thế hệ trẻ ở mọi miền đất nước…

Bao trùm và xuyên suốt quá trình, quy trình tìm tòi đổi mới là tinh thần, thái độ làm việc nghiêm túc, khoa học, bảo đảm tính chính xác và độ tin cậy của từng ấn phẩm. Tất cả những nỗ lực, tìm tòi thầm lặng ấy tạo nên chất lượng, xây thành uy tín và tôn cao danh tiếng của Nhà xuất bản. Người viết có sách xuất bản ở Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật lấy làm tự hào; người đọc có trong tay sách của Nhà xuất bản lòng thấy yên tâm, tin tưởng mỗi khi tra cứu. 70 năm hoạt động, không ồn ào, bằng sự cần mẫn lao động sáng tạo không mệt mỏi, các thế hệ cán bộ, viên chức, người lao động của Nhà xuất bản đã góp phần thiết thực, xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng của Đảng, của nhân dân ta, trực tiếp là góp công sức củng cố, tăng cường trận địa chính trị, tư tưởng.

Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật làm việc với Hội đồng khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, tháng 12-2014

Thời cơ, thách thức phía trước

Đất nước bước vào thời kỳ phát triển mới với mục tiêu phấn đấu sớm đưa nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển bền vững; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ. Chặng đường 5, 10 năm tới mở ra nhiều thời cơ, thuận lợi to lớn, đồng thời cũng đặt ra nhiều thử thách, khó khăn gay gắt đối với đất nước ta. Nhiều vấn đề lý luận, thực tiễn mới mẻ, phức tạp đang đặt ra đòi hỏi phải được nhận thức đúng và giải quyết tốt. Cán bộ, đảng viên, nhân dân ta luôn quan tâm đến đời sống chính trị của đất nước, của quốc tế với ý thức trách nhiệm và tinh thần ham học hỏi, ham hiểu biết rất cao. Đây chính là thời cơ để Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật tiếp tục vươn lên, phát triển mạnh mẽ.

Tuy nhiên, Nhà xuất bản cũng phải đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn. Sự bùng nổ thông tin; cuộc cạnh tranh gay gắt trên thị trường sản phẩm văn hóa nói chung, thị trường sách xuất bản nói riêng; yêu cầu ngày càng cao, đa dạng và khắt khe của người đọc sách lý luận chính trị; áp lực của cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính, nguồn nhân lực,… đòi hỏi Nhà xuất bản phải phấn đấu quyết liệt hơn, sáng tạo và đổi mới mạnh mẽ hơn, nắm bắt thời cơ, chủ động tạo thời cơ, vượt qua khó khăn, thử thách.

Kinh nghiệm chủ yếu có thể đúc kết qua 30 năm đổi mới vẫn còn nguyên giá trị đối với Nhà xuất bản hôm nay phải chăng là: kiên định mục tiêu; kiên quyết, không ngừng sáng tạo trên cơ sở dự báo, đáp ứng đúng và trúng nhu cầu của các đối tượng bạn đọc sách lý luận chính trị; xây dựng những ấn phẩm có hàm lượng trí tuệ và sức thuyết phục cao về nội dung, đa dạng và đẹp về hình thức, tiện lợi trong sử dụng; ổn định và mở rộng thị phần; từng bước xây dựng mô hình tổ hợp xuất bản - truyền thông hiện đại.

70 năm đủ độ dài và bề dày để Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật bồi đắp và khai phóng niềm tin về một tương lai tươi sáng.

 GS. TS. PHÙNG HỮU PHÚ

Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương

Chủ tịch Hội đồng Khoa học các Ban Đảng Trung ương