Tác giả cuốn sách - Đại tá Nguyễn Huy Toàn đã lựa chọn và hệ thống lại những bài viết, nghiên cứu của mình về nghệ thuật quân sự Hồ Chí Minh, sắp xếp thành hai phần: Phần một: Tìm hiểu tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh; Phần hai: Vận dụng tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh trong chiến tranh cách mạng Việt Nam.
Tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh là sự vận dụng sáng tạo học thuyết quân sự của chủ nghĩa Mác - Lênin vào hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam, là sự kế thừa một cách sáng tạo truyền thống dựng nước, giữ nước của cha ông ta và kinh nghiệm của các nước trong lịch sử. Tư tưởng ấy đưa vào thực tiễn cách mạng Việt Nam đã trở thành nghệ thuật quân sự của Đảng, góp phần làm nên những chiến công hiển hách của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX. Nghệ thuật quân sự Hồ Chí Minh mang đậm tính văn hóa và có giá trị soi đường cho cách mạng Việt Nam không chỉ trong kháng chiến mà còn trong cả sự nghiệp đổi mới hiện nay.