Hồi ức Quảng Trị - Ký ức người trong cuộc

Sáng 13/9/2025, tại Hà Nội, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Công ty Cổ phần Sách Omega Việt Nam tổ chức Tọa đàm, giới thiệu sách “Hồi ức Quảng Trị - Ký ức người trong cuộc”. Đồng chí Nguyễn Thái Bình, Phó Giám đốc Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật chủ trì và phát biểu tại Tọa đàm. Đây không chỉ là một sự kiện văn hóa, mà còn là dịp để tri ân các thế hệ cha anh đã hiến dâng tuổi trẻ cho độc lập, tự do của Tổ quốc.

Các đại biểu dự Tọa đàm.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Quảng Trị - vùng “đất lửa” anh hùng - đã chứng kiến biết bao đau thương, mất mát, hy sinh, nhưng cũng chính nơi đây đã tỏa sáng một biểu tượng bất diệt của chủ nghĩa anh hùng cách mạng - cuộc chiến đấu 81 ngày đêm tại Thành cổ Quảng Trị. Có thể nói rằng, đây là một khúc tráng ca của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam được viết bằng máu, biết bao chiến sĩ quân giải phóng đã ngã xuống mà nhiều người trong số họ thân thể vĩnh viễn tan hòa vào đất đai, cây cỏ, vào dòng sông Thạch Hãn…

Cuộc chiến đấu 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ Quảng Trị đã góp phần tạo nên bước ngoặt lịch sử làm thay đổi cục diện chiến tranh, buộc đế quốc Mỹ phải nối lại đàm phán và đi đến ký kết Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh ở Việt Nam, công nhận nền độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam; góp phần tạo tiền đề để quân và dân ta mở Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, làm nên Đại thắng mùa Xuân 1975, thực hiện trọn vẹn di nguyện thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu là Bắc - Nam sum họp một nhà, Tổ quốc Việt Nam thống nhất.

Nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã tổ chức biên tập, xuất bản lần thứ ba cuốn sách Hồi ức Quảng Trị, với mong muốn độc giả được tiếp cận sâu sắc với những ký ức lịch sử quý giá - những ký ức không nên và không thể bị lãng quên về một thời đau thương nhưng vô cùng oanh liệt.

Cuốn sách “Hồi ức Quảng Trị” do cố nhà văn, nhà thơ, nhà báo, nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha sưu tầm và biên soạn, cố họa sĩ Lê Thiết Cương minh họa bìa, được Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản lần thứ ba.

Cuốn sách có cách tiếp cận mới mẻ, nhân văn, và cũng hết sức đặc biệt, đó là tái hiện cuộc chiến qua những dòng nhật ký, hồi ký song song của hai người lính ở hai bên chiến tuyến - một của người lính Giải phóng quân, một của người lính Thủy quân lục chiến Việt Nam Cộng hòa. Họ là những người đồng trang lứa, cùng năm sinh, đều cồn cào nỗi nhớ gia đình, nhớ quê hương, có những khát vọng của tuổi trẻ nhiệt huyết, nhưng ở hai bên chiến tuyến, họ có những hoài bão, mục tiêu, lý tưởng sống hoàn toàn khác biệt

Việc Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật lựa chọn tái bản cuốn sách vào thời điểm này mang ý nghĩa đặc biệt. Năm 2025, đất nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 - những mốc son chói lọi trong hành trình dựng xây và bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, dư âm của bộ phim Mưa đỏ đã khơi dậy trong công chúng sự quan tâm sâu sắc đến cuộc chiến đấu 81 ngày đêm tại Thành cổ Quảng Trị trong mùa Hè đỏ lửa năm 1972. Nhu cầu tìm đọc lại những tác phẩm liên quan đến Hồi ức Quảng Trị, trở nên cấp thiết. Nhiều bạn đọc tha thiết muốn sở hữu cuốn sách. Chính vì vậy, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã xuất bản lần thứ ba cuốn sách này, nhằm đáp ứng kịp thời mong mỏi của bạn đọc.

Đồng chí Nguyễn Thái Bình, Phó Giám đốc Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật chủ trì và phát biểu tại Tọa đàm.

Chủ trì và phát biểu tại Tọa đàm, đồng chí Nguyễn Thái Bình, Phó Giám đốc Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật chia sẻ, những ai đã một lần được đặt chân đến Thành cổ Quảng Trị, chắc chắn sẽ có nhiều cung bậc của cảm xúc, sẽ thấy được giá trị của hòa bình, của độc lập và tự do, sẽ không bao giờ quên được những cảm xúc dâng trào, trầm lắng trong lòng khi đi qua cổng Thành cổ, khi đứng bên cầu Hiền Lương, bên dòng sông Thạch Hãn hay khi đọc đôi câu thơ đầy da diết. Việc Nhà xuất bản xuất bản lần thứ ba cuốn sách và tổ chức buổi Tọa đàm, giới thiệu sách hôm nay giúp độc giả được tiếp cận sâu sắc với những ký ức lịch sử quý giá - những ký ức không thể bị lãng quên về một thời đau thương nhưng vô cùng oanh liệt.

Đồng chí Phó Giám đốc Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật nhấn mạnh, những trang sách Hồi ức Quảng Trị sẽ đưa bạn đọc trở về với một thế hệ thanh xuân tràn đầy hoài bão, sẵn sàng gác lại ước mơ riêng để dâng hiến trọn đời mình cho lý tưởng cách mạng, cho sự nghiệp giải phóng dân tộc và thống nhất Tổ quốc, hòa vào cảm xúc, tâm tình của họ, từ đó thấu hiểu một cách sâu sắc về sự khốc liệt, đau thương, nghiệt ngã của chiến tranh và hiểu được vì sao quân dân ta đã chiến thắng vẻ vang trong cuộc đối đầu không cân sức với đế quốc Mỹ. Và trên hết, càng thấm thía hơn giá trị nhân văn của hòa bình - một nền hòa bình phải đánh đổi bằng máu xương của biết bao thế hệ thanh xuân. 

Chia sẻ về giá trị, ý nghĩa mà cuốn sách mang lại, đồng chí nhận định, không có những hình ảnh, âm thanh sống động, không dùng những câu từ văn chương, hoa mỹ, dạt dào cảm xúc, nhưng những trang viết của Hồi ức Quảng Trị lại mang đến một cảm nhận vô cùng chân thật. Những người lính chỉ có thể viết ra những gì họ suy nghĩ, cảm nhận bằng chính trái tim và những trải nghiệm của mình, bởi vậy nó lại chứa đựng những âm hưởng rất thật, rất đời.

Các cựu chiến binh từng tham gia chiến đấu tại Thành cổ Quảng Trị xúc động chia sẻ những ký ức  tại buổi Tọa đàm.

Không khí buổi Tọa đàm càng xúc động hơn bởi phần giao lưu với các nhân chứng lịch sử - những người cựu chiến binh từng tham gia chiến đấu tại Thành cổ Quảng Trị mùa Hè 1972 - đó là cựu chiến binh Đào Chí Thành, người lính Giải phóng quân, một trong hai nhân vật chính của cuốn hồi ký, cùng những người đồng đội của ông. Các bác cựu chiến binh đã chia sẻ về hành trình “từ giảng đường ra chiến trường”, những dòng nhật ký viết vội trong ba lô bên cạnh khẩu súng trường, những lần vượt sông Thạch Hãn, về khát vọng một ngày trở lại giảng đường tiếp tục học tập sau chiến tranh; những ký ức về sự khốc liệt của chiến tranh, sự đói khát, bom đạn, hình ảnh xác đồng đội không kịp chôn cất… đã khiến cả hội trường lặng đi, nghẹn ngào. Bên cạnh sự dữ dội ấy là những kỷ niệm đẹp đầy tính nhân văn như sự chia sẻ từng miếng lương khô, giọt nước hay cái ôm đồng đội, đó là những điều nuôi dưỡng ý chí kiên cường của người lính sinh viên. Những câu chuyện ấy không chỉ gợi lại một thời hoa lửa, mà còn gửi gắm thông điệp mạnh mẽ: chiến tranh đã lùi xa, nhưng ký ức cần được nhắc nhớ để không ai phải chịu cảnh chia lìa thêm một lần nào nữa.

Cuốn sách Hồi ức Quảng Trị là một nén tâm nhang tri ân các Anh hùng liệt sĩ đã nằm lại nơi Thành cổ, hy sinh tuổi trẻ cho Tổ quốc, đồng thời cũng là lời nhắc nhở thế hệ hôm nay và mai sau rằng hòa bình phải được giữ gìn bằng trách nhiệm, trí tuệ và sự đoàn kết của toàn dân tộc để đưa đất nước vững vàng bước vào kỷ nguyên mới.

Bạn đọc đặt câu hỏi giao lưu cùng các nhân chứng lịch sử.

Nhằm lan tỏa giá trị của cuốn sách đến đông đảo bạn đọc, Nhà xuất bản không chỉ phát hành bản in truyền thống mà còn giới thiệu phiên bản điện tử trên nền tảng sachquocgia.vn, tạo điều kiện để thế hệ trẻ có thể dễ dàng tiếp cận trong kỷ nguyên số.

Đại diện Nhà xuất bản trao tặng cuốn sách và chụp ảnh lưu niệm cùng các đại biểu, khách mời.

Cựu chiến binh Đào Chí Thành - nhân vật chính trong cuốn Hồi ức Quảng Trị, ký tặng sách cho bạn đọc và sinh viên dự Tọa đàm.

Với Tọa đàm, giới thiệu sách Hồi ức Quảng Trị - Ký ức người trong cuộc, một lần nữa lịch sử không chỉ được ghi lại bằng những con số khô khan, mà bằng cảm xúc, bằng số phận và bằng sự hy sinh của con người. Tác phẩm trở thành cầu nối để quá khứ gặp gỡ hiện tại, để thế hệ hôm nay hiểu rõ hơn giá trị của độc lập, tự do, đồng thời hun đúc tinh thần yêu nước, khát vọng hòa bình và ý thức trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc. Đó chính là giá trị bền vững mà cuốn sách mang lại cho bạn đọc hôm nay và cả mai sau.