Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặt chân đến nhiều địa phương, quốc gia và vùng lãnh thổ. Tại mỗi điểm đến, Người đã gặp gỡ, tiếp xúc với mọi tầng lớp nhân dân, đồng thời có mối quan hệ mật thiết với nhiều chiến sĩ cách mạng và chính khách quốc tế... Với mỗi mảnh đất Người từng đi qua, mỗi người từng được gặp gỡ, tiếp xúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đều để lại tình cảm, sự gắn bó thân thiết, chứa chan ân tình.
Với tình cảm đối với yêu mến, kính trọng, nhiều người bạn, chiến sĩ, kiều bào đã tặng Chủ tịch Hồ Chí Minh các tặng phẩm. Những tặng phẩm ấy luôn được Người trân trọng, giữ gìn và sử dụng. Bên cạnh đó, nhằm đáp lại tình cảm ấy hoặc ghi nhận công lao, thành tích mà các cá nhân, đơn vị đã đạt được, Chủ tịch Hồ Chí Minh, trên cương vị là người đứng đầu Đảng, Nhà nước, cũng gửi tặng các chiến sĩ, những người bạn quốc tế nhiều tặng phẩm. Những món quà ấy vô cùng đa dạng, đó có thể là bức họa, chiếc áo len, chiếc khăn, quyển sách, máy đánh chữ, v.v.. và đã trở thành kỷ vật quý, có giá trị và ý nghĩa sâu sắc.
Với mong muốn những kỷ vật được bảo quản và phát huy giá trị lâu dài, sau này, nhiều tặng phẩm của nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế tặng Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng như những món quà Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng các cá nhân, tập thể được chuyển về lưu giữ, bảo quản và phát huy giá trị tại Bảo tàng Hồ Chí Minh. Hiện nay, các tặng phẩm đã được Bảo tàng Hồ Chí Minh tập hợp và xây dựng thành một Sưu tập lớn, với hơn 1.000 hiện vật quý.
Nhằm giới thiệu những câu chuyện thú vị ẩn chứa sau mỗi kỷ vật đến với đông đảo độc giả, Bảo tàng Hồ Chí Minh phối hợp với Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật lựa chọn và giới thiệu một số tặng phẩm đặc sắc thuộc Sưu tập này và tập hợp, biên soạn thành cuốn sách Mỗi kỷ vật, một câu chuyện. Các kỷ vật được sắp xếp theo trình tự thời gian tặng, với ba nội dung chính:
Phần I: Việt Nam nhớ mãi ơn Người.
Phần II: Thắm tình bạn bè quốc tế.
Phần III: Hành trình kỷ vật.