Nội dung cuốn sách gồm 3 chương, tập trung trình bày 4 nội dung lớn:
Một là, hệ thống hóa những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng chủ nghĩa xã hội nói chung và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa;
Hai là, tái hiện chặng đường xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc trong bối cảnh đất nước ta bị chia cắt, Đảng phải lãnh đạo hai nhiệm vụ chiến lược khác nhau ở hai miền;
Ba là, phân tích những nguyên nhân khách quan và chủ quan của sự chuyển đổi nhận thức của Đảng từ “tiến dần từng bước, thận trọng, vững chắc” sang “tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc” lên chủ nghĩa xã hội;
Bốn là, hệ thống quá trình tìm tòi của Đảng ta về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở một nước nông nghiệp, đồng thời chỉ rõ những ưu điểm và hạn chế của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc (1954-1975), từ đó rút ra một số vấn đề từ quá trình nhận thức và thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội mở miền Bắc và ý nghĩa của nó trong giai đoạn hiện nay.
