Cùng với quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở nước ta, việc khai thác, sử dụng án lệ là một trong những giải pháp xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam.
Trên cơ sở thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, Tòa án nhân dân tối cao đã nghiên cứu xây dựng và hoàn thiện quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ. Ngày 28/10/2015, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐTP về quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ, tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho việc ban hành án lệ của Tòa án nhân dân tối cao. Tiếp đó, trên cơ sở nghiên cứu để hoàn thiện quy trình trên, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyết số 04/2019/NQ-HĐTP ngày 18/6/2019 về quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ. Việc ban hành kịp thời các nghị quyết kể trên đã giúp cho công tác nghiên cứu, đề xuất, ban hành án lệ được diễn ra thuận tiện hơn. Việc áp dụng án lệ vào công tác xét xử ngày càng phổ biến đối với các tòa án từ cấp trung ương đến cấp địa phương, góp phần bổ sung và hoàn thiện pháp luật.
Tuy nhiên, do việc áp dụng án lệ trong thực tiễn xét xử tại Việt Nam còn khá mới mẻ nên còn một số hạn chế, bất cập cả từ khâu đề xuất, công bố án lệ cho đến việc áp dụng các án lệ vào công tác xét xử cho đúng, đầy đủ.
Trên cơ sở khái quát quá trình phát triển án lệ ở Việt Nam và kinh nghiệm xây dựng, áp dụng án lệ ở một số quốc gia trên thế giới, cuốn sách Án lệ Việt Nam do GS.TS. Nguyễn Hòa Bình làm chủ biên đã phân tích thực trạng áp dụng án lệ trong thực tiễn xét xử và khuyến nghị một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng của quá trình nghiên cứu, đề xuất, công bố và áp dụng án lệ.
Ngoài 3 chương chính: Chương 1- Những vấn đề chung về án lệ; Chương 2 - Án lệ của tòa án Việt Nam; Chương 3 - Kỹ năng nghiên cứu, qpa sụng án lệ, phần Phụ lục của cuốn sách giới thiệu toàn văn 72 án lệ đã được công bố và phát triển từ các bản án, quyết định của Tòa án nhân dân các cấp. Đây là thành tựu quan trọng trong cải cách hoạt động tư pháp của ngành Tòa án nói chung, cũng như từ đóng góp của các tổ chức, nhà khoa học pháp lý, chuyên gia, luật sư trong hoạt động xây dựng và phát triển án lệ.
Cuốn sách là tài liệu quý trong việc tìm hiểu, nghiên cứu, và viện dẫn án lệ cho các Thẩm phán, Hội thẩm và các chức danh tư pháp của Tòa án, cũng như bạn đọc quan tâm đến vấn đề này.
