An ninh quốc gia là yếu tố cốt lõi bảo đảm cho sự tồn tại và phát triển của quốc gia từ trong lịch sử, hiện tại và tương lai. An ninh quốc gia gồm hai bộ phận cấu thành là an ninh truyền thống và an ninh phi truyền thống. An ninh truyền thống nhằm bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền, thể chế và giá trị của quốc gia, trong đó cốt lõi là bảo vệ đất nước trước các mối đe dọa từ bên ngoài bằng tấn công quân sự, và do đó, quốc gia là chủ thể duy nhất bảo đảm sự sống còn thông qua việc tăng cường quyền lực quốc gia bằng sức mạnh quân sự và khả năng phòng thủ. Trong khi đó, an ninh phi truyền thống xem xét các vấn đề vượt ra ngoài các quan hệ chính trị và quân sự thông thường giữa các quốc gia. Đối với an ninh phi truyền thống, mối quan tâm không chỉ là quốc gia, mà còn là cá nhân và cộng đồng. Theo quan niệm này, nền an ninh của một quốc gia không chỉ bị đe dọa bởi các yếu tố chính trị hay quân sự truyền thống, mà còn chịu sức ép của các yếu tố kinh tế, xã hội, sắc tộc, tôn giáo hay thiên tai, dịch bệnh. Hơn nữa, nền an ninh quốc gia không chỉ gói gọn trong khái niệm toàn vẹn lãnh thổ, bảo đảm chủ quyền hay độc lập chính trị, mà đã bao hàm cả vấn đề bảo đảm ổn định hệ thống kinh tế và giữ gìn các giá trị căn bản của dân tộc. Đặc biệt, an ninh phi truyền thống coi trọng vấn đề con người, coi đây là mục tiêu và động lực của sự phát triển bền vững. Trước tác động của các thách thức an ninh phi truyền thống hiện nay thì việc bảo đảm an ninh cần phải thay đổi theo hai hướng cơ bản: Một là, từ tập trung bảo đảm an ninh lãnh thổ sang chú trọng hơn đến an ninh con người; Hai là, từ bảo đảm an ninh bằng vũ trang chuyển sang bảo đảm an ninh thông qua phát triển bền vững. Chính vì vậy, dù trong chính sách đối nội hay đối ngoại và với bản thân mỗi quốc gia hoặc cộng đồng quốc tế thì vấn đề con người hay an ninh con người luôn đóng vai trò quan trọng như sự tồn tại hòa bình của mỗi quốc gia trong cộng đồng quốc tế.
Nhằm giúp bạn đọc có những hiểu biết sâu sắc và toàn diện hơn về mục tiêu bảo đảm an ninh con người ở Việt Nam hiện nay trước những tác động của một số thách thức an ninh phi truyền thống, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản cuốn sách Chủ động phòng ngừa ứng phó với một số thách thức an ninh phi truyền thống: Mục tiêu bảo đảm an ninh con người ở Việt Nam hiện nay do Thượng tướng, PGS.TS. Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương làm chủ biên.
Cuốn sách cung cấp những nhận thức chung về an ninh phi truyền thống, an ninh con người; phân tích một số thách thức an ninh phi truyền thống chủ yếu ở Việt Nam hiện nay, từ đó đề xuất một số giải pháp chủ động ứng phó với thách thức an ninh phi truyền thống, bảo đảm an ninh con người trong bối cảnh hiện nay.
