Đồng chí Bùi Bằng Đoàn với sự nghiệp cách mạng của Đảng và đất nước

Ngày đăng: 19/09/2024 - 21:09

Đồng chí Bùi Bằng Đoàn (1889 - 1955), nguyên là Trưởng ban Thanh tra đặc biệt của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; Trưởng Ban Thường trực Quốc hội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa khóa I (1946 - 1955). Đồng chí là tấm gương tiêu biểu của một nhân sĩ yêu nước chân chính, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân; là tấm gương sáng để cán bộ, đảng viên và toàn thể nhân dân ta học tập.

Đồng chí Bùi Bằng Đoàn sinh ngày 19/9/1889 trong một gia đình nhà nho tại làng Liên Bạt, huyện Ứng Hòa, tỉnh Hà Đông (nay thuộc thành phố Hà Nội) - làng quê có truyền thống văn hiến, với những danh nhân khoa bảng được ghi trong sử sách. Ông nội là Tiến sĩ Bùi Tuấn, hàm Thái tử Thiếu bảo, từng là giám khảo các kỳ thi Hương, giữ chức Tả Tham tri Bộ Binh kiêm Tổng đốc tỉnh Bắc Ninh. Cha là Bùi Tập từng giữ chức Tuần phủ tỉnh Hưng Hóa (một tỉnh cũ dưới thời Pháp thuộc). Do cha mẹ đều mất sớm, ngay từ nhỏ, Bùi Bằng Đoàn được người chú dượng là Dương Lâm (tức cụ Thiếu bảo Vân Đình lúc đó làm Tham tri Nha Kinh lược Bắc Kỳ) đưa về nuôi dưỡng và dạy học chữ Hán.

Đồng chí Bùi Bằng Đoàn với sự nghiệp cách mạng của Đảng và đất nước

Năm Bính Ngọ (1906), dưới triều Vua Thành Thái, tại khoa thi Hương trường Hà Nam, Bùi Bằng Đoàn đỗ cử nhân. Cùng năm ấy, phong trào Tây học rộ lên, ông tự khai thêm 3 tuổi để được tuyển sinh vào trường Hậu Bổ - trường chuyên dạy và học bằng tiếng Pháp.

Năm 1911, tốt nghiệp trường Hậu Bổ, Hà Nội, Bùi Bằng Đoàn được bổ làm Tri huyện, sau đó làm Tri phủ Xuân Trường (tỉnh Nam Định), Án sát tỉnh Bắc Ninh; Tuần phủ các tỉnh Cao Bằng, Ninh Bình. Năm 1933, được nhà Nguyễn tuyên triệu vào triều đình Huế làm việc và được giữ chức Thượng thư Ngự Tiền, Văn phòng Nam Triều (1934), rồi làm Thượng thư bộ Hình (Bộ Tư pháp); sung Cơ mật viện Đại thần, hàm Chánh nhị phẩm và được thăng Hiệp tá Đại học sĩ hàm Tùng nhất phẩm. Sau đó ít lâu được phong hàm Chánh phẩm.

Năm 1944, Bùi Bằng Đoàn được nhà vua ban tặng hàm Thái tử Thiếu bảo, và tham gia Viện Cơ mật của Triều đình Huế.

Tháng 3/1945, Nhật đảo chính Pháp, vua Bảo Đại xuống chiếu thành lập Chính phủ, Trần Trọng Kim được đưa lên làm Thủ tướng Chính  phủ. Thượng thư bộ Hình Bùi Bằng Đoàn đã từ chối tham gia chính phủ bù nhìn, cáo quan về sống ở Hà Đông, nhưng Chính phủ Nam Triều đã mời ông ở lại và giao giữ chức Chánh nhất Tòa Thượng thẩm ở Hà Nội.

Sau Cách mạng tháng Tám thành công, ngày 17/11/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh mời đồng chí Bùi Bằng Đoàn tham gia Ban Cố vấn Chủ tịch nước, thành viên Ủy ban Nghiên cứu kế hoạch kiến thiết đất nước. Theo Sắc lệnh số 80/SL số 31/12/1945, đồng chí được cử làm Trưởng Ban Thanh tra đặc biệt của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Ngày 31/12/1945, Ủy ban Nghiên cứu kế hoạch kiến thiết được thành lập gồm 40 nhân sĩ, trí thức, các bộ trưởng và thứ trưởng, trong đó đồng chí Bùi Bằng Đoàn là thành viên.

Trong cuộc Tổng Tuyển cử ngày 6/1/1946, đồng chí trúng cử đại biểu Quốc hội khóa I của tỉnh Hà Đông (cũ), rồi được bầu làm ủy viên chính thức Ban Thường trực Quốc hội.

Tại kỳ họp thứ hai của Quốc hội (28/10/1946 - 9/11/1946), đồng chí được bầu làm Trưởng ban Thường trực Quốc hội.

Ngày 31/12/1946, Chính phủ ra Sắc lệnh số 5/SL thành lập Ủy ban Tản cư và Di cư Trung ương, ủy ban tản cư của các tỉnh, phủ, huyện. Ngày 22/01/1947, Chủ tịch Chính phủ ký Sắc lệnh số 8/SL cử các thành viên Ủy ban Tản cư và Di cư, gồm 11 thành viên, đồng chí Bùi Bằng Đoàn được cử giữ chức Chủ tịch Ủy ban.

Năm 1947 - 1948, đồng chí Bùi Bằng Đoàn hoạt động ở chiến khu Việt Bắc. Tháng 8/1948, vì bị bệnh nặng, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lệnh đưa đồng chí về Liên khu 3 chữa trị. Ngày 13/4/1955, đồng chí qua đời tại Hà Nội, hưởng thọ 66 tuổi. Do những công lao, cống hiến to lớn đối với dân tộc, đồng chí Bùi Bằng Đoàn đã được Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Kháng chiến chống Pháp hạng Nhất.

                                                              ***

Từ Thượng thư bộ Hình Nam triều nổi tiếng thanh liêm, chính trực, đồng chí Bùi Bằng Đoàn đã tham gia chính quyền cách mạng một cách tự nguyện và một lòng đi theo chính quyền cách mạng. Dù ở bất cứ cương vị nào, một vị quan đại thần, hay một nhà lãnh đạo cấp cao của Quốc hội, Chính phủ, đồng chí Bùi Bằng Đoàn luôn đem hết tài năng, trí tuệ và sức lực để phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Tấm lòng tận trung với nước, tận hiếu với dân của đồng chí Bùi Bằng Đoàn là một tấm gương sáng để chúng ta kính trọng và noi theo.

Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh đồng chí Bùi Bằng Đoàn là dịp để chúng ta ôn lại cuộc đời, sự nghiệp và tôn vinh công lao, cống hiến to lớn của đồng chí đối với đất nước; qua đó giáo dục truyền thống yêu nước, niềm tự hào, tự tôn đất nước và tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc; cổ vũ, động viên các tầng lớp nhân dân tích cực học tập, lao động, công tác và chiến đấu góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.

Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh nhân sĩ yêu nước, Trưởng ban Thanh tra đặc biệt của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; Trưởng ban Thường trực Quốc hội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa khóa I, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật trân trọng giới thiệu đến quý độc giả một số ấn phẩm về đồng chí Bùi Bằng Đoàn.

BÙI BẰNG ĐOÀN VỚI CÁCH MẠNG VIỆT NAM

Cuốn sách tập hợp 27 bài viết của các nhà lãnh đạo Đảng, Nhà nước, bộ, ban, ngành Trung ương và địa phương, của các nhà khoa học trong cả nước tại Hội thảo quốc gia do Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Văn phòng Quốc hội, Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng tổ chức nhân dịp kỷ niệm 130 năm Ngày sinh cụ Bùi Bằng Đoàn (1889 - 2019). Nội dung cuốn sách làm sáng tỏ cuộc đời, sự nghiệp, những đóng góp, cống hiến của cụ Bùi Bằng Đoàn đối với sự nghiệp cách mạng của dân tộc; qua đó giáo dục truyền thống cách mạng, truyền thống đấu tranh anh dũng của nhân dân ta, nâng cao ý thức trách nhiệm của mỗi người dân đối với sự nghiệp đổi mới đất nước và công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

KHÁI QUÁT VỀ TRƯỞNG BAN THƯỜNG TRỰC QUỐC HỘI BÙI BẰNG ĐOÀN VÀ CỘNG ĐỒNG HỌ BÙI VIỆT NAM

Nội dung cuốn sách được kết cấu thành 4 phần:

Phần I: Khái quát về Trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn;

Phần II: Khái quát về cộng đồng họ Bùi Việt Nam;

Phần III: Một số bài viết về Trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn;

Phần IV: Một số hình ảnh nhân dịp kỷ niệm 130 năm Ngày sinh Trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn (11/9/1889 – 11/9/2019).

Cuốn sách giúp bạn đọc thấy được sự thanh liêm, chính trực, tài đức vẹn toàn, tận trung với nước, tận hiếu với dân của Trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn. Cuộc đời của đồng chí chính là biểu tượng cao đẹp về ý chí kiên cường, bất khuất, lòng yêu nước thương dân tha thiết, tinh thần độc lập tự chủ, trí tuệ và có tầm nhìn xa, rộng, sâu sắc; có đạo đức cách mạng cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; có tác phong và phong cách khiêm tốn, giản dị, là một tấm gương sáng để thế hệ hôm nay và mai sau kính trọng, noi theo.

Bình luận