Đồng chí Trần Phú, Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng, người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh

Đồng chí Trần Phú - người cộng sản mẫu mực, kiên trung, bất khuất, đã hiến dâng trọn đời mình cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và của nhân dân, luôn nêu cao phẩm chất đạo đức cách mạng trong sáng, thủy chung, trung thành vô hạn với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của giai cấp và của dân tộc, lạc quan tin tưởng vào tương lai và sự tất thắng của cách mạng… Những phẩm chất tốt đẹp đó, cùng lời nhắn nhủ cuối cùng của đồng chí Trần Phú: “Hãy giữ vững chí khí chiến đấu” luôn sống mãi với thời gian, sống mãi trong lòng mỗi người dân Việt Nam và trường tồn cùng đất nước.

Quá trình hoạt động cách mạng của đồng chí Trần Phú

Đồng chí Trần Phú sinh ngày l/5/1904, trong một gia đình giàu truyền thống khoa bảng, yêu nước tại xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Thân phụ của đồng chí là ông Trần Văn Phổ, thân mẫu là bà Hoàng Thị Cát. Đồng chí Trần Phú là người con thứ bảy trong gia đình có tám anh chị em.

Từ năm 1918 đến năm 1922, đồng chí Trần Phú học ở Trường Quốc học Huế - ngôi trường nổi tiếng nhất miền Trung. Tháng 6/1922, đồng chí tốt nghiệp bậc Thành chung và tháng 9/1922 được bổ nhiệm về dạy học tại Trường Tiểu học Cao Xuân Dục ở Vinh (Nghệ An).

Giữa năm 1925, đồng chí Trần Phú gia nhập Hội Phục Việt (sau đổi là Hội Hưng Nam rồi Tân Việt Cách mạng Đảng), tổ chức của những trí thức yêu nước. Tháng 9/1925, Trần Phú sang Lào để vận động cách mạng.

Năm 1926, đồng chí tham gia các hoạt động: phong trào đấu tranh đòi thực dân Pháp trả lại tự do cho nhà yêu nước Phan Bội Châu, tổ chức lễ truy điệu Phan Chu Trinh, mở lớp dạy chữ quốc ngữ.

Tháng 6/1926, Hội Phục Việt cử Trần Phú và một số hội viên sang Quảng Châu (Trung Quốc), đồng chí tham gia lớp huấn luyện chính trị khóa 2 do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trực tiếp giảng dạy và được kết nạp vào Hội Việt Nam cách mạng thanh niên. Kết thúc khóa học, tháng 10/1926, đồng chí Trần Phú được kết nạp vào Thanh niên Cộng sản Đoàn, được Tổng bộ Thanh niên phân công về Trung Kỳ xây dựng và phát triển cơ sở Hội.

Đầu tháng 1/1927, đồng chí Trần Phú trở lại Quảng Châu. Tại đây, đồng chí được lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc cử sang Liên Xô học tại Trường Đại học Phương Đông, đồng chí nhận chỉ thị của Quốc tế Cộng sản, bí mật lên tàu đi Lêningrát (nay là Xanh Pêtécbua) bắt đầu hành trình về nước hoạt động.

Ngày 8/2/1930, đồng chí Trần Phú về đến Sài Gòn. Ít ngày sau, đồng chí sang Hồng Kông và gặp được lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc. Người đã giới thiệu đồng chí Trần Phú về tham gia hoạt động trong Ban Chấp ủy lâm thời (Ban Chấp hành Trung ương lâm thời).

Tháng 4/1930, đồng chí về đến Hải Phòng. Tháng 7/1930, đồng chí được bổ sung vào Ban Chấp ủy lâm thời và được giao nhiệm vụ dự thảo Luận cương chính trị của Đảng. Tháng 10/1930, tại Hương Cảng (Trung Quốc), Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã thảo luận và nhất trí thông qua luận cương chính trị do đồng chí Trần Phú dự thảo. Hội nghị đã quyết định đổi tên Đảng Cộng sản Việt Nam thành Đảng Cộng sản Đông Dương. Tại Hội nghị này, đồng chí Trần Phú được bầu làm Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng.

Trên cương vị Tổng Bí thư đầu tiên, đồng chí đã có những đóng góp to lớn trong việc xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Đồng chí đã trực tiếp chủ trì: Hội nghị Thường vụ Trung ương Đảng (tháng 12/1930), Hội nghị Thường vụ Trung ương Đảng (tháng 1/1931) và Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ hai tại Sài Gòn (tháng 3/1931). Dưới sự chủ trì của đồng chí, các quyết nghị của Trung ương giai đoạn này đã góp phần đưa phong trào cách mạng Đông Dương phát triển lên tầm cao mới.

Ngày 18/4/1931, đồng chí bị địch bắt tại số nhà 66, đường Sămpanhơ (nay là đường Lý Chiến Thắng, Thành phố Hồ Chí Minh) và đưa về giam giữ ở Khám Lớn, Sài Gòn. Thực dân Pháp đã không từ một thủ đoạn xảo quyệt nào hòng khuất phục đồng chí. Trước những thủ đoạn tra tấn dã man và chế độ hà khắc của nhà tù đế quốc, ngày 6/9/1931, đồng chí Trần Phú đã trút hơi thở cuối cùng tại Nhà thương Chợ Quán, Sài Gòn. Ngày 12/1/1999, Đảng và Nhà nước tổ chức trọng thể Lễ truy điệu đồng chí Trần Phú tại Thành phố Hồ Chí Minh và di dời hài cốt của đồng chí về an táng tại núi Quần Hội, xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh.

Đồng chí Trần Phú - Người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người con ưu tú của Đảng và nhân dân, tấm gương mẫu mực về chí khí chiến đấu của người cộng sản

 Xuất thân trong một gia đình nhà Nho yêu nước, chứng kiến cảnh nước mất, nhà tan, Trần Phú đã sớm chọn con đường chiến đấu cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Đồng chí là tấm gương mẫu mực cho tinh thần ham học hỏi. Ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, đồng chí đã tìm đọc các loại sách báo tiến bộ để trau dồi kiến thức. Khi là thầy giáo, đồng chí đã truyền cho các lớp học sinh tinh thần yêu nước và vận động quần chúng tham gia đấu tranh cho độc lập dân tộc, cho một xã hội tốt đẹp, không bị áp bức, bất công… Sau khi được gặp lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, được bồi dưỡng lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, từ chủ nghĩa yêu nước, đồng chí Trần Phú đã đến với lý tưởng cộng sản và quyết tâm dâng hiến đời mình cho lý tưởng cao đẹp đó. Sự trưởng thành vượt bậc của đồng chí Trần Phú trong xây dựng, hoạch định đường lối và chỉ đạo triển khai các nghị quyết của Đảng trong thực tiễn phong trào cách mạng đã khẳng định sự sáng suốt của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trong lựa chọn và sử dụng cán bộ lãnh đạo chủ chốt, trong đó Trần Phú là một học trò tiêu biểu.

Khi bị địch bắt ở Sài Gòn năm 1931, trước những thủ đoạn tra tấn dã man của kẻ thù, đồng chí đã nêu cao tấm gương sáng ngời về lòng trung thành tuyệt đối với Đảng và cách mạng, về tinh thần bất khuất, chiến đấu kiên cường trước kẻ thù. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đánh giá: “Là một người rất thông minh, hăng hái và cần cù, đồng chí Trần Phú đã làm được nhiều việc quan trọng cho Đảng”. Trong bài tưởng nhớ đồng chí Trần Phú năm 1932 lưu trữ tại Hồ sơ Quốc tế Cộng sản đã khẳng định: “Sự nghiệp cách mạng, niềm tin và phẩm chất cao đẹp của Tổng Bí thư Trần Phú trong nhà tù đế quốc sẽ mãi mãi là tấm gương bất diệt cho những người cộng sản trên toàn thế giới, đặc biệt là những người cộng sản Đông Dương”.

Đồng chí Trần Phú đã để lại cho các thế hệ sau tấm gương sáng ngời của một chiến sĩ cộng sản kiên cường, hiến dâng trọn cuộc đời cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc. Phẩm chất cộng sản kiên trung và khí tiết lẫm liệt của đồng chí Trần Phú trước kẻ thù đã cổ vũ các thế hệ người Việt Nam trong cuộc chiến đấu cho độc lập, tự do của Tổ quốc, ấm no, hạnh phúc của nhân dân. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân ta đã đấu tranh giành lại độc lập, tự do, đánh bại thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, thống nhất đất nước, đưa cả nước tiến lên con đường xã hội chủ nghĩa, thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Tri ân sâu sắc trước những cống hiến to lớn của đồng chí Trần Phú đối với Đảng và cách mạng Việt Nam, nhân kỷ niệm 120 năm Ngày sinh đồng chí Trần Phú (01/5/1904 - 01/5/2024), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật trân trọng giới thiệu đến quý độc giả một số ấn phẩm về đồng chí Trần Phú.

Các ấn phẩm về đồng chí Trần Phú do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật ấn hành

TRẦN PHÚ - TIỂU SỬ

Cuốn sách tái hiện một cách có hệ thống cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí Trần Phú, đặc biệt là từ khi đồng chí tham gia hoạt động cách mạng đến lúc hy sinh. Cuốn sách là nguồn tư liệu quý, giúp cho việc nghiên cứu, học tập về thân thế và cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng ta cũng như những đóng góp quan trọng và to lớn của đồng chí trong những ngày đầu thành lập Đảng.

TRẦN PHÚ - TỔNG BÍ THƯ ĐẦU TIÊN CỦA ĐẢNG (1930 - 1931)

Cuốn sách viết về cuộc đời hoạt động cách mạng vô cùng anh dũng và vẻ vang của đồng chí Trần Phú, một trong những tấm gương sáng ngời của người chiến sĩ cộng sản ưu tú, kiên cường, hy sinh cả tính mạng mình cho Đảng, cho dân tộc; đem xương máu mình vun tưới cho cây cách mạng được khai hoa, kết trái.

TỔNG BÍ THƯ TRẦN PHÚ VỚI CÁCH MẠNG VIỆT NAM VÀ QUÊ HƯƠNG HÀ TĨNH (KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC)

Cuốn sách tập hợp các bài nói, bài viết của các nhà nghiên cứu, các nhà quản lý, lãnh đạo từ các góc độ khác nhau, góp phần làm sâu sắc thêm và khẳng định công lao to lớn của đồng chí Trần Phú đối với Đảng và nhân dân ta.

TRẦN PHÚ - TỔNG BÍ THƯ ĐẦU TIÊN CỦA ĐẢNG, MỘT TẤM GƯƠNG BẤT DIỆT

Cuốn sách tập hợp các bài viết được tuyển chọn của các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các đồng chí lão thành cách mạng, các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu và các bài viết của một số địa phương, cơ sở… nơi đồng chí Trần Phú sinh ra, lớn lên và hoạt động cách mạng.

Nội dung cuốn sách làm sống lại một giai đoạn cách mạng đặc biệt quan trọng của nước ta, của Đảng ta gắn với những điều kiện lịch sử cụ thể của cách mạng Đông Dương, của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế; giúp chúng ta hiểu thêm thân thế, sự nghiệp và cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí Trần Phú.

TỔNG BÍ THƯ TRẦN PHÚ VỚI CÁCH MẠNG VIỆT NAM VÀ NƠI SINH PHÚ YÊN

Cuốn sách tập hợp các bài viết về cuộc đời, sự nghiệp của đồng chí Trần Phú trong Hội thảo khoa học “Đồng chí Tổng Bí thư Trần Phú với cách mạng Việt Nam và nơi sinh Phú Yên”. Qua đó, đánh giá chân thực về cuộc đời, sự nghiệp quang vinh cũng như những cống hiến xuất sắc của đồng chí Trần Phú đối với Đảng và nhân dân ta.