Giáo sư, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa tên thật là Phạm Quang Lễ. Ông sinh ngày 13-9-1913 trong một gia đình nông dân nghèo ở làng Chánh Hiệp, quận Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long (nay là xã Hòa Hiệp, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long). Từ nhỏ, ông đã rất hiếu học, có tư chất thông minh, có nghị lực, ham học hỏi. luôn đứng hạng ưu trong các kỳ thi của các trường, đứng đầu hai kỳ thi tú tài bản xứ và tú tài Tây. Khi được học bổng sang Pháp học, Phạm Quang Lễ quyết tâm chạy đua với thời gian, lấy được 6 bằng đại học và chứng chỉ của các trường đại học danh tiếng của Pháp. Cũng trong thời gian đó, ông đã tự tìm tòi nghiên cứu về ngành chế tạo vũ khí. Sau này về nước, ông đã sáng tạo, sáng chế được những vũ khí rất có ý nghĩa đối với thực tiễn Cách mạng Việt Nam. Với lòng yêu nước thiết tha, Phạm Quang Lễ đã từ bỏ cuộc sống ở Pa-ri (Pháp) theo Hồ Chủ tịch về nước. Năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt tên Trần Đại Nghĩa cho Phạm Quang Lễ.
Cuốn sách Giáo sư, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa - Nhà khoa học lớn với Cách mạng Việt Nam được Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản nhân dịp kỷ niệm lần thứ 100 ngày sinh đồng chí Trần Đại Nghĩa (1913 - 2013).
Những bài viết trong cuốn sách là những dòng tâm huyết của các tác giả về chân dung và những đóng góp của Giáo sư, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa với Cách mạng Việt Nam, đặc biệt là những đóng góp của ông với lĩnh vực công nghiệp quốc phòng, khoa học - kỹ thuật quân sự, trong nghiên cứu khoa học và đào tạo đội ngũ cán bộ tri thức... Các bài viết trong cuốn sách cũng đánh giá về tài năng, nhân cách của một nhà khoa học, về vị tướng, về người thầy, về Anh hùng Lao động Trần Đại Nghĩa - người con ưu tú của quê hương Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long.
Thiếu tướng, Giáo sư, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa đã được Đảng và Nhà nước tin tưởng giao nhiều trọng trách trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Dù hoạt động trong nhiều lĩnh vực, với các cương vị, chức vụ công tác khác nhau, ở bất cứ đâu và trong bất cứ hoàn cảnh nào, ông cũng luôn hoàn thành xuất sắc những nhiệm vụ được giao. Cuộc đời hoạt động và cống hiến của ông đã nêu một tấm gương sáng về nghị lực, nhân cách, sự cống hiến hết mình trong lao động, nghiên cứu khoa học.
Cuốn sách về cuộc đời, sự nghiệp Thiếu tướng, Giáo sư, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa đã nêu cao tấm gương về học tập, hoạt động cách mạng và những đóng góp xuất sắc của ông với quê hương và cách mạng Việt Nam; tôn vinh phẩm chất cách mạng và tấm gương của nhà trí thức lớn đã sớm giác ngộ và cống hiến trọn đời cho sự nghiệp Cách mạng; khẳng định phẩm chất đạo đức, những công lao, đóng góp của ông với cách mạng Việt Nam, với dân tộc và quê hương Vĩnh Long.
