Cuốn sách trình bày về quan hệ chính trị quốc tế thời kỳ 1945 - 1955, đây là giai đọan có nhiều biến động, đấu tranh liên tục giữa các chủ thể, mở đầu cho một cục diện chính trị thế giới mới, đặt nền móng cho sự phát triển của trật tự thế giới hai cực và nhiều biến chuyển lớn trên trường quốc tế những năm sau đó; dù sự đối đầu giữa hai khối xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa diễn ra hết sức căng thẳng, rồi bước vào giai đoạn giảm nhiệt tạm thời của Chiến tranh lạnh.
Nội dung cuốn sách gồm 3 nội dung lớn:
Một là, trình bày một số vấn đề lý luận về quan hệ quốc tế;
Hai là, phân tích nội dung cơ bản của quan hệ chính trị quốc tế thời kỳ 1945 - 1955, luận giải quan hệ chính trị quốc tế theo những tuyến quan hệ lớn - nhỏ, đan xen phức tạp và sự hợp tác, đấu tranh liên tục giữa các chủ thể tham gia tạo nên bức tranh rõ nét về quan hệ chính trị thế giới trong trọn vẹn một thập kỷ biến động, cam go;
Ba là, làm rõ kinh nghiệm phổ biến trong quan hệ chính trị quốc tế, đặc biệt là những tác động chủ yếu theo hai hướng tích cực và tiêu cực tới cách mạng Việt Nam, từ đó “ôn cố nhi tri tân”, rút ra những liên hệ thiết thực đối với Việt Nam hiện nay.