Tân Trào - Thủ đô lâm thời Khu giải phóng, Trung tâm Thủ đô kháng chiến là một chứng tích lịch sử quan trọng của dân tộc Việt Nam trong cuộc Cách mạng Tháng Tám và chín năm trường kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, nơi ghi dấu những tháng ngày hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng, Chính phủ, Quốc hội, Mặt trận, các bộ, ban, ngành Trung ương trong kháng chiến.
Tháng 5-1945, Tân Trào được chọn làm căn cứ địa cách mạng, là nơi ở và làm việc của Bác, Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh để chuẩn bị lãnh đạo cuộc Tổng khởi nghĩa trong toàn quốc. Tại đây đã diễn ra những sự kiện lịch sử trọng đại, có tính chất bước ngoặt của dân tộc. Từ ngày 13 đến ngày 15-8-1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp tại khu rừng Nà Nưa, Tân Trào. Ngày 16-8-1945, dưới bóng đa Tân Trào, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đọc bản Quân lệnh số 1 và chỉ huy đơn vị Giải phóng quân tiến về giải phóng Thủ đô Hà Nội. Những địa danh trong Khu Di tích lịch sử Tân Trào như lán Nà Nưa, đình Thanh La, đình Tân Trào, cây đa Tân Trào, Đèo Chắn, sân bay Lũng Cò,… gắn liền với những hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng, Chính phủ, Quốc hội, Mặt trận, các bộ, ban, ngành góp phần to lớn vào thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945.
Trong những năm tháng kháng chiến gian khổ, Tân Trào là nơi tập trung cao nhất trí tuệ, tinh thần quyết tâm, anh dũng, quyết thắng giặc Pháp xâm lược, đồng thời là minh chứng cho tình quân - dân gắn bó, thủy chung của nhân dân Việt Nam.
Với những giá trị lịch sử lớn lao, Khu Di tích lịch sử Tân Trào đã được xếp hạng là Khu Di tích quốc gia đặc biệt Tân Trào theo Quyết định số 548/QĐ-TTg ngày 10-5-2012 của Thủ tướng Chính phủ. Đó là niềm vinh dự, tự hào lớn lao của nhân dân Tuyên Quang nói riêng và nhân dân cả nước nói chung.
Hướng tới kỷ niệm 69 năm ngày Cách mạng Tháng Tám (19-8-1945 - 19-8-2014) và Quốc khánh 2-9, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản lần thứ ba (có sửa chữa, bổ sung) cuốn sách Khu Di tích quốc gia đặc biệt Tân Trào của tác giả Ngô Quân Lập - nguyên Giám đốc Ban Quản lý Khu Du lịch lịch sử văn hóa và sinh thái Tân Trào.
Với những bài viết và ảnh tư liệu quý giá, cuốn sách đã tái hiện lại hình ảnh mảnh đất Tân Trào anh hùng trong giai đoạn lịch sử oanh liệt của đất nước. Tân Trào mãi mãi là một điểm sáng trong lịch sử dân tộc, là cái nôi nuôi dưỡng truyền thống dân tộc, bồi đắp lòng yêu nước, tinh thần cách mạng cho các thế hệ người dân Việt Nam.
