Cuốn sách Lịch sử cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp 1945 - 1954, Tập V: Phát triển thế tiến công chiến lược nằm trong bộ sách Lịch sử cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp 1945 - 1954, gồm 7 tập, do các chuyên gia hàng đầu nghiên cứu về lịch sử cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của Viện Lịch sử quân sự biên soạn. Đây là công trình đồ sộ, công phu, có giá trị khoa học và thực tiễn, tái hiện tương đối toàn diện, đầy đủ và có hệ thống về diễn biến cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 - 1954) của quân và dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng; phân tích, đánh giá, luận giải những vấn đề cơ bản về tính chất, đặc điểm, tầm vóc và ý nghĩa thắng lợi, rút ra những vấn đề có tính quy luật, tính lý luận, những bài học lịch sử có thể nghiên cứu vận dụng và phát huy vào thực tiễn sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn hiện nay.
Tập V của bộ sách có nội dung phản ánh cuộc kháng chiến của dân tộc ta trong hai năm rưỡi, từ sau Chiến dịch Biên giới Thu - Đông năm 1950 đến giữa năm 1953. Trong khoảng thời gian này, đế quốc Mỹ tăng cường viện trợ vũ khí, phương tiện chiến tranh giúp thực dân Pháp tiến hành phản công cục bộ nhằm giành quyền chủ động. Về phía ta, trên đà thắng lợi của Chiến dịch Biên giới, triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng (02/1951) và các nghị quyết Trung ương thiết thực sau đó, cùng với sự ủng hộ mạnh mẽ về tinh thần, sự giúp đỡ về vật chất của các nước anh em, quân và dân ta tiếp tục thực hiện kháng chiến toàn dân, toàn diện, vừa kháng chiến vừa kiến quốc. Những thành tựu về củng cố chính quyền, tổ chức xây dựng và phát triển lực lượng vũ trang, nghệ thuật quân sự đã góp phần chuyển biến cuộc kháng chiến sang thời kỳ mới - phát triển phản công và tiến công. Chúng ta đã mở nhiều chiến dịch tiến công (Chiến dịch Hòa Bình, Tây Bắc, Thượng Lào...) với quy mô ngày càng lớn, không gian rộng, thời gian dài, từng bước điều chỉnh hướng tiến công nhằm phát huy ưu thế; đồng thời đẩy mạnh chiến tranh du kích, chống phá thành công kế hoạch bình định của địch; giữ vững và phát huy quyền chủ động chiến lược của ta, tiếp tục đưa cuộc kháng chiến tiến lên bước mới, chuẩn bị cho chiến cuộc Đông - Xuân 1953-1954.
