Ra đời từ phong trào đấu tranh của quần chúng nhân dân, lớn lên trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc, Quân đội nhân dân Việt Nam được Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, tổ chức xây dựng, giáo dục và rèn luyện, đây là nhân tố chính trị - tinh thần, quyết định đến bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân, tính dân tộc, sức mạnh chiến đấu và chiến thắng của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Dựa trên nền tảng tư tưởng quân sự vô sản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng, kết hợp với tư tưởng và truyền thống quân sự độc đáo của dân tộc Việt Nam, nhất là được tôi luyện trong thực tiễn đấu tranh cách mạng Việt Nam, trong suốt 80 năm xây dựng và chiến đấu dưới sự lãnh đạo của Đảng, trung thành với những nguyên tắc xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng vô sản, Quân đội nhân dân Việt Nam ngày càng trưởng thành lớn mạnh về mọi mặt, đặc biệt là về chính trị, tư tưởng, tổ chức đạo đức và cán bộ; cùng với toàn dân và các lực lượng vũ trang nhân dân vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, lập nên những chiến công hiển hách mang tầm thời đại, đánh thắng mọi kẻ thù xâm lược, thực hiện tốt công tác vận động quần chúng, tham gia xây dựng, phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, phòng, chống thiên tai và làm tròn nghĩa vụ quốc tế cao cả, góp phần to lớn vào sự nghiệp cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, thống nhất đất nước, đưa cả nước vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.
Trước những đòi hỏi của công cuộc đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế, trước những tác động sâu sắc của thời đại và tình hình đất nước, sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch, tiếp nối truyền thống dân tộc anh hùng, quân đội anh hùng, Quân đội nhân dân Việt Nam đã tỏ rõ lòng trung thành vô hạn với Đảng, với Tổ quốc, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, không ngừng phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” và truyền thống vẻ vang của quân đội, tiếp tục vượt qua những thử thách, khó khăn, đạt được những thành tựu quan trọng trong sự nghiệp củng cố quốc phòng, an ninh, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước; xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, trước hết là về chính trị; góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa từ sớm, từ xa, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của đất nước trong tình hình mới.
Nhằm khẳng định bản chất, truyền thống và thành tựu trong suốt 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh; đặc biệt là góp phần làm rõ nền tảng chính trị - tinh thần, quá trình xây dựng Quân đội về chính trị - một trong những nguồn gốc cơ bản nhất, quyết định nhất đến sức mạnh chiến đấu và những chiến công oanh liệt của quân đội ta trong tám thập niên qua, nhân kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản cuốn sách Quân đội nhân dân Việt Nam - 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành.
Kết cấu nội dung cuốn sách gồm ba phần:
Phần thứ nhất: Quân đội nhân dân Việt Nam xây dựng, chiến đấu và trưởng thành trên nền tảng tư tưởng khoa học và cách mạng của Đảng.
Phần thứ hai: Quân đội nhân dân Việt Nam vững bước dưới cờ Đảng vinh quang.
Phần thứ ba: Phát huy truyền thống, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại trong thời kỳ mới.