Bùi Viện (1839-1878) là một danh nhân văn hóa nổi tiếng của Việt Nam trong thế kỷ XIX. Ông sinh ra trong một gia đình nhà Nho ở làng Trình Phố, tổng An Bồi, huyện Trực Định, phủ Kiến Xương, tỉnh Nam Định (nay là thôn Trình Trung, xã An Ninh, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình).
Bằng thái độ cởi mở cùng tầm nhìn thức thời về an ninh hàng hải và phát triển thương mại đường sông, đường biển, Bùi Viện đã tạo ra những hướng phát triển rất tích cực cho đất nước trong nửa cuối thế kỷ XIX, điển hình như khai mở cảng Ninh Hải (tức cảng Hải Phòng ngày nay), lập ra Tuần dương quân (lực lượng hải quân thường trực) và hệ thống thương điếm ở khắp các tỉnh ven biển nhằm phục vụ quốc kế dân sinh. Ông không chỉ dâng sớ lên triều đình đề xuất chủ trương cải cách mà còn chủ động chịu trách nhiệm triển khai tổ chức Tuần dương quân và bước đầu thu được những kết quả khả quan. Tiếc thay, ông đột ngột qua đời ở tuổi 40, bỏ lại sau lưng sự nghiệp lớn còn dang dở.
Để đáp ứng nhu cầu tìm hiểu lịch sử dân tộc, đặc biệt là những danh nhân văn hóa của đất nước, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật giới thiệu tới đông đảo bạn đọc cuốn sách Bùi Viện với cuộc duy tân của triều Tự Đức của tác giả Phan Trần Chúc - nhà văn chuyên viết thể loại ký sự, tiểu thuyết lịch sử... thời kỳ trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Nội dung cuốn sách không chỉ giới thiệu về cuộc đời và sự nghiệp của Bùi Viện mà còn miêu tả cuộc hành trình của ông - vị sứ giả đầu tiên của Việt Nam đặt chân đến nước Mỹ. Hành trình ấy đã giúp ông học hỏi và tích lũy những kiến thức về văn minh thế giới để trở về tiến hành công cuộc cải cách với mong muốn xây dựng một lực lượng thủy quân hùng mạnh cho nước nhà.
