Cuốn sách có dung lượng gần 400 trang, gồm ba phần: Phần thứ nhất: Tôn nền hiện tại, mở ra tương lai; Phần thứ hai: Báo chí cách mạng Việt Nam đồng hành cùng dân tộc; Phần thứ ba: Tình người và lẽ sống Việt Nam.
Trong tiến trình dựng xây, phát triển đất nước, con người Việt Nam luôn giữ vị trí trung tâm, là chủ thể của mọi quá trình phát triển, là cội nguồn sức mạnh đưa dân tộc vượt qua mọi thách thức, tiến lên, hòa nhịp vào dòng chảy văn minh nhân loại.
Thường xuyên phải đương đầu với các thế lực ngoại bang lớn mạnh hơn nhiều lần, nhưng với tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường, bất khuất, sự đoàn kết, thống nhất “muôn người như một”, nhân dân ta quyết tâm vùng lên lật đổ mọi gông cùm, áp bức. Kế thừa truyền thống của lớp lớp thế hệ đi trước, phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong thế kỷ XX, dân tộc Việt Nam đã làm nên thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, mở ra kỷ nguyên mới: kỷ nguyên độc lập, tự do, đưa nhân dân ta từ thân phận nô lệ trở thành người chủ nước nhà.
Giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội do Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh lựa chọn, toàn dân, toàn quân ta đã đoàn kết, đồng lòng, đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, giành độc lập, thống nhất non sông, đưa cả nước đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Đại hội VI của Đảng (năm 1986) đánh dấu thời kỳ đổi mới toàn diện đất nước, tạo ra những bứt phá mới trên các lĩnh vực. Sức mạnh con người Việt Nam trên khắp mọi miền Tổ quốc được phát huy cao độ trong công cuộc xây dựng nước nhà theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Sau gần 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới, Việt Nam đã có sự chuyển mình mạnh mẽ, tạo tiền đề, cơ sở để đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Hơn lúc nào hết, mỗi người dân Việt Nam - chủ nhân của đất nước - cần có tâm thế và hành động thích ứng với thời đại, giữ gìn truyền thống dân tộc đồng thời tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, đổi mới, hội nhập, góp phần xây dựng đất nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Xuất phát từ thực tiễn đất nước trong những năm gần đây và nhận thức về vai trò quan trọng của nguồn lực con người trong thời đại mới, PGS.TS. Nguyễn Hồng Vinh đã tổ chức biên soạn cuốn sách Con người Việt Nam vào kỷ nguyên mới, gồm tập hợp những bài báo, bài viết, trả lời phỏng vấn của tác giả, đề cập những vấn đề thời sự của đất nước, những suy nghĩ, tình cảm của tác giả dành cho con người và những miền đất của Việt Nam. Đặc biệt, tác giả dành nhiều trang viết về vai trò, quá trình phát triển của báo chí, một lĩnh vực quan trọng trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, luôn đồng hành cùng lịch sử dân tộc, nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025).