Trước những khó khăn của tình hình kinh tế - xã hội trong nước cũng như biến động của tình hình thế giới, tại Đại hội VI (1986), Đảng ta đã đề ra đường lối đổi mới và lãnh đạo thực hiện công cuộc đổi mới toàn diện đất nước. Trải qua gần 40 năm tiến hành đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ, toàn diện của đất nước, tư duy lý luận của Đảng về đường lối đổi mới không chỉ khắc phục tình trạng còn lạc hậu của lý luận so với sự vận động và đòi hỏi của thực tiễn, mà còn khai thông những điểm nghẽn trong tư duy, nhận thức, quan điểm về quản lý, điều hành trong thực tiễn phát triển của đất nước.
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, có những vấn đề lý luận và thực tiễn trong sự nghiệp đổi mới đất nước cần tiếp tục được nghiên cứu, tổng kết, bổ sung và phát triển để làm sáng rõ, luận giải khoa học, nâng cao sức thuyết phục, bảo đảm sự thống nhất nhận thức trong lãnh đạo của Đảng, quản lý, điều hành của Nhà nước. Mặt khác, lý luận về đường lối đổi mới là hệ thống mở, gắn liền với sự vận động, phát triển của thực tiễn công cuộc đổi mới đất nước qua từng chặng đường cụ thể. Đặc biệt trong những năm gần đây, tình hình quốc tế và trong nước có sự thay đổi nhanh chóng, đặt ra những vấn đề lý luận và thực tiễn rất mới đối với công cuộc đổi mới đất nước. Đại hội XIII của Đảng đã đề ra yêu cầu “đẩy mạnh tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, hoàn thiện hệ thống lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”.
Cuốn sách Góp phần hoàn thiện lý luận về đường lối đổi mới của Đảng do GS.TS. Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh làm chủ biên, tập trung trình bày bối cảnh, quá trình hình thành và phát triển lý luận về đường lối đổi mới của Đảng; phân tích những giá trị cốt lõi, bản chất, đặc trưng của lý luận về đường lối đổi mới được Đảng ta sáng tạo và từng bước hoàn thiện; đề xuất một số định hướng và nội dung tiếp tục bổ sung, hoàn thiện lý luận về đường lối đổi mới của Đảng trong thời gian tới.