Tính đến ngày 18/01/2024, Việt Nam có 294 hiện vật và nhóm hiện vật được công nhận là Bảo vật quốc gia, qua 12 đợt ký duyệt kể từ năm 2012. 294 bảo vật quốc gia này hết sức đặc biệt, là những “hiện vật được lưu truyền lại, có giá trị đặc biệt quý hiếm tiêu biểu của đất nước về lịch sử, văn hóa, khoa học”, hiện đang được lưu giữ tại hầu hết các tỉnh, thành trên cả nước và được bảo quản, bảo vệ theo chế độ đặc biệt, với những phương pháp bảo quản đặc thù, tùy thuộc vào đặc điểm, chất liệu và niên đại của từng bảo vật.
Đây là những hiện vật nguyên gốc, độc bản; có hình thức độc đáo; có giá trị tiêu biểu về lịch sử, văn hóa, khoa học, thể hiện là vật chứng của một sự kiện lớn hoặc gắn bó với cuộc sống, sự nghiệp của anh hùng dân tộc, danh nhân kiệt xuất; là tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng về giá trị tư tưởng - nhân văn, giá trị thẩm mỹ và hình thức thể hiện tiêu biểu cho một khuynh hướng, một phong cách, một thời đại; là sản phẩm được phát minh, sáng chế tiêu biểu có giá trị thực tiễn cao, có tác dụng thúc đẩy xã hội phát triển ở một giai đoạn lịch sử nhất định.
Tuy nhiên, các bảo vật quốc gia hiện nay thuộc quyền quản lý của nhiều địa phương, tổ chức khác nhau nên mỗi nơi sẽ có cách thức quảng bá, khai thác, cũng như tôn vinh các giá trị của các hiện vật, nhóm hiện vật khác nhau. Do vậy, công chúng muốn chiêm ngưỡng, tìm hiểu về các bảo vật quốc gia một cách hệ thống vẫn còn là điều rất khó khăn.
Với 624 trang sách, được thiết kế theo hình thức hiện đại, hình ảnh sắc nét, thông tin cô đọng về các bảo vật quốc gia, cuốn sách song ngữ Việt - Anh Ngàn năm văn hiến quốc gia Việt Nam - Thousand Years of Viet Nam National Civilization, giúp độc giả được “thưởng lãm” và có được những hiểu biết xuyên suốt, sâu sắc một cách hệ thống về toàn bộ 294 bảo vật, để những báu vật này được tôn vinh, lan tỏa những giá trị vô cùng quý giá mà chúng chứa đựng. Đây có thể coi là “bách khoa toàn thư” về bảo vật quốc gia.
Xuất bản bằng hai ngôn ngữ - tiếng Việt và tiếng Anh, hy vọng cuốn sách sẽ góp phần đưa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam đến được với đông đảo công chúng trong và ngoài nước, để thế hệ hôm nay và các thế hệ mai sau thêm hiểu, thêm yêu và thêm trân quý những giá trị lịch sử, văn hóa được “dệt” nên bởi bàn tay và khối óc con người Việt Nam, được liên tục bồi đắp suốt hàng nghìn năm qua, để trở thành một nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Trong lần xuất bản đầu tiên năm 2023, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã giới thiệu 265 hiện vật và nhóm hiện vật được công nhận là Bảo vật quốc gia qua 11 đợt ký duyệt. Ở lần xuất bản thứ hai này, Nhà xuất bản giới thiệu bổ sung 29 bảo vật được công nhận là Bảo vật quốc gia (đợt công nhận thứ 12) tại Quyết định số 73/QĐ-TTg, ngày 18/01/2024 của Thủ tướng Chính phủ.
