Sống lại những ngày lịch sử qua từng trang sách “Dấu ấn Cách mạng Tháng Tám năm 1945”

Nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật trân trọng giới thiệu tới bạn đọc cuốn sách Dấu ấn Cách mạng Tháng Tám năm 1945 do ThS. Nguyễn Thái Bình chủ biên. Không chỉ tái hiện chân thực không khí sục sôi của những ngày Tháng Tám lịch sử, công trình còn mang ý nghĩa và giá trị giáo dục sâu sắc, khơi dậy tinh thần cách mạng và tiếp thêm cảm hứng, trách nhiệm cho thế hệ hôm nay trong hành trình xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

Cuốn sách “Dấu ấn Cách mạng Tháng Tám năm 1945”, do ThS. Nguyễn Thái Bình chủ biên được Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cho ra mắt đúng dịp Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025).

Cuốn sách là kết tinh của tư liệu lịch sử chân thực, cảm xúc sống động và những suy ngẫm sâu sắc về một giai đoạn đặc biệt của cách mạng Việt Nam. Được biên soạn công phu từ các nguồn tài liệu như Văn kiện Đảng toàn tập, các bài báo trên Báo Cứu quốc, Báo Sự thật, Báo Độc lập và những hồi ức, diễn văn, thư tín từ các nhà cách mạng, nhà báo, trí thức và quần chúng nhân dân, cuốn sách mang đến một cái nhìn toàn diện, giàu cảm xúc và đậm chất sử thi về những ngày tháng lịch sử sục sôi của dân tộc.

Không chỉ tái hiện sinh động các diễn biến lớn của cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, cuốn sách còn phân tích rõ những nguyên nhân thắng lợi và tầm vóc lịch sử của sự kiện này. Trong bối cảnh thời cơ chín muồi sau khi phát xít Nhật đầu hàng Đồng minh, chính quyền thực dân phong kiến suy yếu, dưới sự lãnh đạo đúng đắn, nhạy bén và sáng tạo của Đảng, cuộc Tổng khởi nghĩa đã diễn ra nhanh chóng, ít tổn thất, thể hiện sức mạnh đoàn kết toàn dân, ý chí độc lập mãnh liệt và trí tuệ sắc sảo của cách mạng Việt Nam, như các tác giả đã viết: “Nếu không có sự chuẩn bị kỹ càng, cụ thể về lực lượng chính trị, lực lượng vũ trang và chiến khu, căn cứ địa thì cho dù điều kiện khách quan có thuận lợi đến mấy cũng không thể phát động toàn dân đứng lên giành chính quyền trên phạm vi cả nước trong một khoảng thời gian nhanh chóng như vậy”. (tr.11)

Cấu trúc nội dung sách được sắp xếp hệ thống, với hai chương lớn: Chương I - Những mốc son lịch sử và Chương II - Những năm tháng không thể nào quên. Chương I tập hợp những văn kiện cốt lõi gắn liền với cuộc Tổng khởi nghĩa và sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, như “Lời hiệu triệu của Đảng Cộng sản Đông Dương”, “Thư kêu gọi Tổng khởi nghĩa”, “Quân lệnh số 1 của Ủy ban Khởi nghĩa”, “Tuyên cáo thành lập Chính phủ lâm thời”, và đặc biệt là “Tuyên ngôn độc lập” bất hủ do Chủ tịch Hồ Chí Minh soạn thảo và đọc trước toàn dân ngày 2/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình, qua đó bạn đọc có thể cảm nhận được từng bước chuyển mình lịch sử trong thời khắc quyết định vận mệnh dân tộc. Trong khi đó, Chương II là những trang viết mang đậm chất hồi ức và tự sự, gồm những bài viết của các nhân chứng lịch sử, từ Đại tướng Võ Nguyên Giáp, đồng chí Trường Chinh, Trần Huy Liệu, Xuân Thủy, đến các nhà báo, văn nghệ sĩ như Hồng Hà, Tô Hoài, Hồng Lĩnh, Như Phong, Nguyệt Tú… Những câu chuyện nhận kiếm vàng từ vua Bảo Đại, phá ngục Ba Tơ, chiếm thành Huế, khởi nghĩa ở Bắc thành, những ngày Hà Nội rực lửa đấu tranh, hay hình ảnh cô gái Việt Nam trói sống giặc Nhật…, đều được kể lại với giọng văn mộc mạc, cảm xúc nhưng giàu sức truyền cảm, đã khắc họa một cách gần gũi và sinh động hình ảnh đất nước trong giờ phút bước sang kỷ nguyên độc lập, cho thấy sức mạnh của một dân tộc đoàn kết, nhất tề vùng lên giành chính quyền.

Không chỉ tái hiện lịch sử, cuốn sách còn phân tích các nguyên nhân dẫn đến thắng lợi, rút ra bài học kinh nghiệm từ sự lãnh đạo tài tình của Đảng, nghệ thuật tổ chức quần chúng, sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa đấu tranh chính trị và quân sự. Đặc biệt, phần cuối sách còn ghi lại không khí sôi động của các đợt kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám tại nhiều địa phương trong những năm sau đó  như Hà Nội, Gia Lâm, Nam Bộ… cho thấy dấu ấn của cuộc cách mạng vĩ đại này không chỉ sống trong sử sách, mà đã hòa nhịp vào đời sống thường nhật, vào trái tim hàng triệu người dân Việt Nam.

Không chỉ dừng lại ở các sự kiện của năm 1945, cuốn sách còn kết nối mạch lịch sử cách mạng Việt Nam suốt 80 năm qua, từ hai cuộc kháng chiến trường kỳ đến công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ đổi mới. Qua đó, người đọc không chỉ nhận diện được những giá trị lịch sử đã làm nên Cách mạng Tháng Tám, mà còn hiểu sâu sắc hơn tầm vóc, ý nghĩa thời đại của những thành tựu mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã đạt được.

Dấu ấn Cách mạng Tháng Tám năm 1945 không chỉ là một cuốn sách, mà còn là một hành trình trở về với cội nguồn lý tưởng cách mạng. Mỗi trang sách là một lời nhắc nhở thế hệ hôm nay về sự hy sinh cao cả của cha ông, về trách nhiệm tiếp bước trên con đường độc lập - tự do - hạnh phúc. Cuốn sách là nguồn tư liệu quý giá cho công tác nghiên cứu, học tập lịch sử; đồng thời cũng là món quà tinh thần thiết thực nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.