Anh Sáu Thọ với cán bộ tổ chức

Vũ Trọng Kiên*

Là một trong những cán bộ công tác lâu năm ở Ban Tổ chức Trung ương và qua nhiều năm làm việc dưới sự chỉ đạo của anh Sáu Thọ, chủ yếu là về công tác cán bộ, tôi cũng như một số đồng chí đã được anh chỉ bảo nhiều. Từ ngày anh đi xa, mỗi khi nhắc tới anh, nhất là vào ngày giỗ anh, đến gia đình thắp nén hương tưởng niệm anh, tôi lại nhớ những lời anh dặn dò, chỉ bảo trong hội nghị có đông cán bộ cùng dự cũng như nhiều khi làm việc trực tiếp với anh trong căn phòng tiếp khách hoặc dưới hầm sâu, lúc phải tránh máy bay giặc Mỹ tại nhà riêng của anh.

Cán bộ Ban Tổ chức Trung ương chúc mừng đồng chí Lê Đức Thọ

sau khi ký Hiệp định Pari về nước

Những điều anh Thọ nói về công tác tổ chức thì rất nhiều và sâu sắc. Sau đây tôi chỉ xin thuật lại một số điều mà anh thường nhắc nhở, chỉ bảo.

Xây dựng Đảng là một quá trình thống nhất bao gồm xây dựng Đảng về chính trị, về tư tưởng và về tổ chức. Cả ba mặt công tác đó có quan hệ khăng khít với nhau, nếu tách rời hoặc xem nhẹ mặt nào thì đều không thể làm tốt mặt kia và không thể xây dựng Đảng vững mạnh.

Nếu Đảng không được xây dựng vững chắc trên lập trường tư tưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin, không vạch ra được đường lối chính trị rõ ràng, đúng đắn thì việc xây dựng tổ chức sẽ không có phương hướng, không có nội dung chính xác.

Bản thân việc xây dựng tổ chức phải tuân theo những nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lênin và phải xuất phát từ nhiệm vụ chính trị, phục vụ yêu cầu của nhiệm vụ chính trị của Đảng. Nên một trong những vấn đề mà anh Thọ thường nhắc nhiều là cán bộ tổ chức phải quán triệt quan điểm kết hợp chặt chẽ các mặt xây dựng Đảng về chính trị, về tư tưởng, và về tổ chức; đấu tranh khắc phục những khuynh hướng lệch lạc như "Đảng vụ đơn thuần", tách rời các mặt đó trong bản thân ngành tổ chức cũng như trong các cấp uỷ và trong cán bộ các ngành khác.

Vì vậy, công tác tổ chức là một công tác hết sức trọng yếu và rộng lớn. Chỉ riêng công tác tổ chức của Đảng, chủ yếu là công tác cán bộ, công tác đảng viên và quản lý đảng viên, xây dựng tổ chức cơ sở và các cấp uỷ Đảng, kiểm tra tình hình chấp hành các chính sách và nghị quyết về công tác tổ chức của Đảng cũng đã quan trọng và nặng nề biết chừng nào. Nó có quan hệ mật thiết tới nhiệm vụ chính trị, phải bảo đảm cho nhiệm vụ chính trị của Đảng được thực hiện. Công tác này không phải chỉ một mình cơ quan tổ chức làm nhưng Ban Tổ chức Trung ương với chức năng nhiệm vụ của mình dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Trung ương Đảng và các cấp uỷ Đảng giữ vai trò rất quan trọng.

Để có thể giúp cấp uỷ làm tốt công tác tổ chức xây dựng Đảng, cán bộ tổ chức một mặt phải ra sức học tập, nghiên cứu nắm vững nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin về xây dựng Đảng, mặt khác tình hình thực tế của Đảng, của cách mạng nước ta không ngừng phát triển, nên cán bộ tổ chức còn phải thường xuyên quan tâm nghiên cứu sâu đường lối và nhiệm vụ chính trị của Đảng, nắm vững tình hình thực tiễn và đặc điểm của Đảng ta, cách mạng nước ta trong từng giai đoạn, cũng như nắm vững tình hình đặc điểm của địa phương mình, ngành mình để từ đó suy nghĩ vận dụng đúng đắn những nguyên lý phổ biến của chủ nghĩa Mác - Lênin về xây dựng Đảng, chấp hành nghiêm chỉnh và có sáng tạo các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương về xây dựng Đảng. Đồng thời cán bộ tổ chức còn phải học tập không ngừng nâng cao trình độ văn hóa, kiến thức cơ bản về quản lý kinh tế, xã hội, về chiến tranh nhân dân; và hoạt động ở ngành nào phải có những hiểu biết cần thiết về chuyên môn kỹ thuật của ngành đó.

Anh còn thường nhấn mạnh một vấn đề rất quan trọng đối với cán bộ tổ chức là rèn luyện tu dưỡng đạo đức cách mạng. Anh nói: Nếu như tu dưỡng đạo đức cách mạng là yêu cầu đối với mọi cán bộ, đảng viên thì đối với cán bộ tổ chức, yêu cầu đó đặt ra càng cấp thiết. Cán bộ nào kém đạo đức cách mạng, mắc chủ nghĩa cá nhân cũng đều gây tác hại. Nhưng chủ nghĩa cá nhân ở cán bộ tổ chức có thể gây tác hại trong một phạm vi rộng lớn hơn nhiều, nhất là đối với những đồng chí làm công tác cán bộ. Ở lĩnh vực này, nếu cán bộ tổ chức thiếu công tâm, không khách quan, cảm tình riêng với ai thì nhấn nhiều mặt tốt, có định kiến xấu với ai thì nói nhiều mặt dở, làm cho cấp uỷ hoặc đồng chí phụ trách hiểu sai cán bộ, sẽ gây tác hại lớn. Chẳng những không bảo đảm thực hiện nhiệm vụ chính trị, chuyên môn, mà còn làm tổn hại đến sinh mệnh chính trị của cán bộ, làm cho nội bộ lủng củng mất đoàn kết. Cán bộ tổ chức phải chặt chẽ với bản thân, nghiêm khắc rèn luyện, nêu cao tinh thần chí công vô tư, đức tính trung thực, luôn đặt lợi ích của Đảng, của cách mạng lên trên hết, kiên quyết khắc phục mọi biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân.

Nhiều lần anh Thọ căn dặn chúng tôi, trong công tác tổ chức thì công tác cán bộ giữ một vị trí rất quan trọng. Phải hết sức quan tâm đến cán bộ và công tác cán bộ, giải quyết kịp thời tất cả cái gì có thể giải quyết được đối với cán bộ. Cán bộ thường có nhiều yêu cầu chính đáng trong cuộc sống liên quan đến quyền lợi về tinh thần, về vật chất của mỗi người, nên cấp uỷ và các đồng chí có trách nhiệm phải coi trọng xem xét, giải quyết. Tuy đó là công việc của cấp uỷ nhưng cấp uỷ không làm sao nắm được tất cả mọi việc, cho nên có quyết định hay không, có thực hiện được tốt hay không là do cơ quan tổ chức. Vì chúng ta là người nghiên cứu, người theo dõi hiểu biết cán bộ, nếu chúng ta không báo cáo thì cấp uỷ không biết để quyết định. Nên đối với công tác xây dựng Đảng, công tác cán bộ, chúng ta phải đem hết nhiệt tình cách mạng của mình để làm công tác đạt kết quả tốt. Anh còn nói, từ trước tới nay chúng ta đã có những cố gắng nhưng có thể nói chưa đầy đủ, chưa cố gắng hết sức trong việc giải quyết yêu cầu của cán bộ và nếu chưa làm cho cán bộ thấy cơ quan tổ chức là nơi mình có thể gửi gắm lòng tin thì đó là một khuyết điểm cần chú ý sửa chữa.

Anh luôn nhắc chúng ta phải tu dưỡng đạo đức cách mạng, rèn luyện phương pháp tư tưởng và tác phong công tác đúng đắn. Công tác tổ chức cán bộ đòi hỏi chúng ta phải theo sát tình hình và nhiệm vụ chính trị của Đảng, của mỗi địa phương, mỗi ngành, xem xét phân tích tình hình trên nhiều mặt. Phải nắm vững đường lối, phương châm chính sách của Đảng nhưng lại phải đi sâu, cụ thể, nhất là khi tìm hiểu cán bộ. Nhận xét đánh giá từng người cán bộ, không thể chung chung, đại khái, nhưng cũng tránh sa đà vào những việc vụn vặt mà bỏ sót những việc lớn, nhất là đối với cán bộ giữ cương vị phụ trách. Do đó cần phân công, phân nhiệm cho rõ ràng. Ban Tổ chức là cơ quan trung tâm, phối hợp các cơ quan có trách nhiệm. Khi đã phân công, phân cấp quản lý rõ thì phải theo dõi sát, kiểm tra chặt chẽ.

Những lần nghe chúng tôi báo cáo về cán bộ, nhất là việc nhận xét đối với số cán bộ giữ chức vụ chủ chốt ở những ngành trọng yếu, anh Thọ thường hỏi chúng tôi rất kỹ; nếu thấy có vấn đề quan trọng hoặc còn có mắc mứu, mà xét thấy khả năng chúng tôi có hạn, anh kiên quyết sắp xếp thì giờ trực tiếp gặp gỡ cán bộ đó. Tôi nhớ có lần anh nổi nóng, phê bình chúng tôi là tìm hiểu vấn đề của cán bộ không sâu sát, không chắc chắn, nhưng rồi lại động viên, khuyến khích. Anh nói và anh thông cảm với chúng tôi vì công tác cán bộ khi đi vào từng con người thường gặp những vấn đề rất khó, cán bộ cũng là con người, có tư tưởng diễn biến mà ta không dễ thấy. Đối với cùng một cán bộ, thường có những nhận xét, đánh giá khác nhau, nên phải nghiên cứu sâu, tìm hiểu kỹ. Muốn hiểu biết cán bộ đúng, điều quan trọng là phải tìm hiểu kết quả công tác của cán bộ. Nhưng công việc của cán bộ phải đảm nhiệm mỗi ngày một chuyên sâu, mà khả năng, trình độ kiến thức của cán bộ tổ chức thì còn nhiều hạn chế cho nên phải cố gắng học hỏi mới đáp ứng được nhiệm vụ.

Nhiều lần anh nhắc chúng tôi: Cán bộ tổ chức là người nắm lý lịch của cán bộ, hiểu biết nhiều điều bí mật của cán bộ. Vì thế cần phải tuyệt đối giữ bí mật. Những nhận xét về cán bộ, lý lịch của cán bộ không được đem nói lung tung với những người không có trách nhiệm. Nếu làm như vậy sẽ gây lủng củng trong nội bộ Đảng, làm cho cán bộ thắc mắc. Đó là điều mà mọi cán bộ ở cơ quan tổ chức phải chú ý.

Anh thường nói với chúng tôi, cán bộ tổ chức phải có tình thương và quý trọng cán bộ, coi cán bộ là vốn quý nhất mà Đảng phải đào tạo rèn luyện rất công phu, phải chăm lo săn sóc cán bộ trong công tác cũng như lúc ốm đau, cần thăm hỏi, giúp đỡ khắc phục khó khăn, kể cả khi cán bộ phạm sai lầm đến mức bị thi hành kỷ luật cũng không vì thế mà xa lánh. Trong lúc hoàn cảnh kinh tế của đất nước trong những năm trước đây có rất nhiều khó khăn, ngân sách còn nghèo nàn, anh vẫn chủ trương Ban Tổ chức Trung ương cần có một khoản tiền để trợ cấp cho một số cán bộ cao cấp, lão thành cách mạng tuổi cao, sức yếu có nhiều bệnh tật và một số là trí thức tiêu biểu. Số tiền tuy ít nhưng thể hiện tình cảm đối với cán bộ trong lúc cuộc sống khó khăn, anh còn giao cho mấy anh em chúng tôi thay phiên nhau hằng tuần đến thăm số cán bộ đau ốm do Trung ương quản lý nằm ở các bệnh viện.

Tình cảm của anh Thọ đối với cán bộ lúc ốm đau đã để lại trong tôi những dấu ấn không quên được. Tôi nhớ mấy lần bản thân tôi phải nằm bệnh viện để mổ thùng thận và lần bị chảy máu dạ dày nghiêm trọng; mặc dù lúc đó rất bận công việc, anh đã dành thì giờ đến thăm, an ủi động viên tôi. Những ngày hội đàm tại Pari, mặc dù đang cùng một số đồng chí phải đấu tranh căng thẳng trên bàn Hội nghị, anh Thọ vẫn nhớ tới số cán bộ ốm đau, sức khỏe giảm sút nhiều, trong đó có tôi, anh đã giao cho bác sĩ bảo vệ sức khỏe mua thuốc gửi về cho chúng tôi chữa bệnh và bồi bổ cơ thể. Nhận mấy hộp thuốc của anh từ bên Pháp gửi về, chúng tôi rất cảm động.

Anh Thọ đi xa đã 10 năm[1], nhưng mỗi khi Ban Tổ chức Trung ương bảo tôi tham gia ý kiến vào công tác tổ chức xây dựng Đảng và những lần dự cuộc gặp mặt hằng năm của cán bộ hưu trí của Ban, tôi lại nhớ tới anh Thọ, anh Lương và số đồng chí đã công tác lâu năm ở Ban Tổ chức Trung ương, nay không còn nữa. Nhớ tới các anh, tôi nghĩ cần cố gắng đóng góp ý kiến vào công tác tổ chức khi Đảng yêu cầu.