Khác với nhiều công trình nghiên cứu trước đây về Cách mạng Tháng Tám dưới góc độ phân tích diễn biến các sự kiện lịch sử, cuốn sách tập hợp các văn kiện của Đảng và Nhà nước bao gồm các chỉ thị, nghị quyết, lời kêu gọi… cùng hàng loạt sắc lệnh và biên bản họp Hội đồng Chính phủ, được chia thành các cụm chủ đề theo diễn tiến thời gian nhằm đem lại cái nhìn vừa toàn cảnh vừa cụ thể về nội tình công tác chỉ đạo, lãnh đạo của Đảng và Chính phủ trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, để từng bước tháo gỡ, khắc phục khó khăn, kịp thời đối phó với thù trong, giặc ngoài, giữ vững ổn định chính trị, xã hội, từng bước xác lập, xây dựng, củng cố chính quyền dân chủ nhân dân non trẻ. Đặc biệt, các biên bản họp Hội đồng Chính phủ được chọn đưa vào cuốn sách là những tài liệu lần đầu tiên được công bố dưới dạng toàn văn, tái hiện chân thực sự việc, sự kiện, diễn biến từng phiên họp lúc bấy giờ, trong không khí vô cùng gấp rút để xây dựng, củng cố và hoàn thiện bộ máy chính quyền nhà nước. Nội dung các văn kiện lịch sử được cung cấp trong cuốn sách là cơ sở mang lại góc nhìn đối chiếu với thành công của các sự kiện lịch sử dân tộc thời kỳ này, đồng thời là nền tảng minh chứng cho những thắng lợi vĩ đại trong sự nghiệp cách mạng Việt Nam và vai trò lãnh đạo duy nhất đúng của Đảng ta.
Cuốn sách được chia thành 04 phần: Phần 1: Cách mạng Tháng Tám năm 1945 và sự ra đời Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; Phần 2: Xây dựng và củng cố chính quyền sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945; Phần 3: Tổng tuyển cử bầu Quốc hội khóa I và Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; Phần 4: Kháng chiến, kiến quốc, bảo vệ nền độc lập (1946).
Đây là cuốn sách được biên soạn, biên tập công phu với 175 văn kiện, biên bản họp Hội đồng Chính phủ, cung cấp nhiều tài liệu có giá trị từ kho lưu trữ của Đảng và Nhà nước, qua đó giúp bạn đọc có cái nhìn tổng thể, toàn diện, khách quan và có hệ thống về một giai đoạn lịch sử quan trọng của đất nước. Bạn đọc có thể nghiên cứu, tham khảo cuốn sách tại Thư viện Quốc gia và thư viện các tỉnh, thành phố trong cả nước.
