Ngành Công Thương Việt Nam giữ vai trụ cột trong nền kinh tế quốc dân, là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu, mở rộng thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Với phạm vi hoạt động rộng lớn, ngành Công Thương bao gồm hai lĩnh vực chính là công nghiệp và thương mại, có mối liên hệ mật thiết và tương hỗ lẫn nhau, góp phần trực tiếp vào tăng trưởng GDP, thúc đẩy xuất khẩu, tạo việc làm và phát triển bền vững. Trong đó, lĩnh vực công nghiệp đã trải qua quá trình phát triển mạnh mẽ, từ sản xuất thủ công quy mô nhỏ chuyển sang sản xuất hiện đại, với nhiều ngành mũi nhọn như công nghiệp chế biến, chế tạo (dệt may, da giày, điện tử, ô tô, cơ khí...), công nghiệp năng lượng (điện lực, dầu khí, năng lượng tái tạo), công nghiệp khai khoáng và công nghiệp hỗ trợ. Ba năm 2021 - 2023 là giai đoạn Việt Nam đối mặt với những thách thức chưa từng có: đại dịch Covid-19 bùng phát, đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, xung đột địa chính trị, biến động giá năng lượng và nguyên liệu đầu vào. Trong bối cảnh đó, ngành Công Thương đã thể hiện sự thích ứng linh hoạt, vừa nỗ lực phục hồi sản xuất, ổn định thị trường, vừa đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu.
Khi dịch bệnh được kiểm soát, ngành Công Thương chuyển hướng sang phục hồi nhanh và phát triển bền vững. Sản xuất công nghiệp phục hồi mạnh mẽ, nhiều ngành hàng vươn lên phát triển thị phần quốc tế, trong khi thương mại nội địa tăng trưởng tích cực với sự mở rộng của hệ thống bán lẻ hiện đại và ứng dụng số hóa. Việt Nam cũng tích cực tận dụng các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như CPTPP, EVFTA và RCEP, mở rộng thị trường xuất khẩu và thu hút đầu tư nước ngoài vào các ngành công nghiệp giá trị cao.
Cùng với đó, trong giai đoạn này, ngành Công Thương đã thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi số, cải cách thể chế, đơn giản hóa thủ tục hành chính và đẩy nhanh các chương trình phát triển công nghiệp xanh, năng lượng tái tạo, thúc đẩy tiêu dùng bền vững và chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng hiện đại, có khả năng chống chịu cao trước các cú sốc bên ngoài. Những nỗ lực này đã tạo nền tảng vững chắc để ngành tiếp tục giữ vai trò dẫn dắt trong phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn sau đại dịch và thích ứng với xu thế toàn cầu hóa mới.
Tiếp nối bộ sách “Biên niên lịch sử Công Thương Việt Nam (2011 - 2020) (2 tập)”, cuốn sách Biên niên lịch sử Công Thương Việt Nam 2021 - 2023 được Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản nhằm ghi lại một cách hệ thống và toàn diện những dấu ấn quan trọng của ngành Công Thương trong ba năm 2021 - 2023. Các sự kiện được sắp xếp theo trình tự thời gian, phản ánh khách quan, toàn diện và có hệ thống các hoạt động nổi bật; các quy định, chính sách quan trọng của Đảng, Nhà nước, Bộ Công Thương và những kết quả đạt được của ngành Công Thương trong giai đoạn 2021 - 2023.