Chính sách đối ngoại Mỹ dưới thời chính quyền Joe Biden và những tác động tới quan hệ quốc tế

Tháng 01/2021, ông Joe Biden chính thức nhậm chức Tổng thống Mỹ sau cuộc tổng tuyển cử đầy rẫy những biến cố và tranh cãi chưa có tiền lệ trong lịch sử nền dân chủ Mỹ. Bước vào Nhà Trắng, Tổng thống thứ 46 của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ thừa hưởng một số thành tựu đối nội, đối ngoại từ người tiền nhiệm, song cùng với đó là không ít những khó khăn khi dịch bệnh Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp, kinh tế Mỹ suy thoái sau đại dịch và triển vọng phục hồi gặp nhiều thách thức. Hình ảnh, vị thế của Mỹ trên trường quốc tế và quan hệ với một số đồng minh chủ chốt suy giảm đáng kể. Đội ngũ nhân sự đối ngoại của Tổng thống Joe Biden phần lớn là những gương mặt quen thuộc trong nội các của ông Barack Obama. Do đó, không ít ý kiến cho rằng chính sách đối ngoại của chính quyền Joe Biden sẽ là “bổn cũ soạn lại” của chính quyền Obama, đảo ngược nhiều quyết sách của chính quyền Donald Trump.

Tuy nhiên, thực tiễn triển khai chính sách của chính quyền Joe Biden trong 2 năm cầm quyền vừa qua lại không cho thấy điều đó. Dù được xây dựng trên nền tảng chủ nghĩa tự do và cương lĩnh đối ngoại truyền thống của Đảng Dân chủ, song chính sách đối ngoại của chính quyền Joe Biden không những không phủ định hoàn toàn đường lối của chính quyền Donald Trump mà thậm chí còn tiếp nối chọn lọc một số nội hàm. Nói cách khác, không thể đơn thuần gán mác “Obama 2.0” cho chính sách đối ngoại của chính quyền Joe Biden, nhất là trong bối cảnh hiện nay có nhiều thay đổi mang tính căn bản cả trong và ngoài nước Mỹ so với cách đây hơn một thập niên.

Vậy những yếu tố nào đã tác động tới quá trình hình thành và phát triển chính sách đối ngoại của chính quyền Joe Biden? Chủ thuyết đối ngoại và bản sắc chính sách đối ngoại của chính quyền Joe Biden được thể hiện trong nội dung chính sách và trong quá trình triển khai chính sách như thế nào? Xu hướng chính sách đối ngoại của chính quyền Joe Biden trong 2 năm cuối nhiệm kỳ thứ nhất sẽ ra sao, hàm ý với châu Á - Thái Bình Dương và với Việt Nam là gì? Những câu hỏi trên được nhóm tác giả đặt ra trong quá trình nghiên cứu ban đầu và xác định sẽ làm mạch nghiên cứu chính, lần lượt được giải đáp qua từng chương của cuốn sách Chính sách đối ngoại Mỹ dưới thời chính quyền Joe Biden và những tác động tới quan hệ quốc tế.

Cuốn sách là công trình nghiên cứu tổng thể, toàn diện, cập nhật về chính sách đối ngoại của chính quyền Joe Biden trong 2 năm đầu nhiệm kỳ, dự báo chiều hướng chính sách trong 2 năm tiếp theo và tác động tới quan hệ quốc tế, giúp bạn đọc có được cái nhìn toàn cảnh về chủ đề đang được quan tâm này; đặc biệt gợi mở cho các nhà hoạch định chính sách và các nhà nghiên cứu của Việt Nam xác định các lĩnh vực ưu tiên thúc đẩy hợp tác với Mỹ, bám sát tinh thần Đại hội lần thứ XIII của Đảng: “đưa quan hệ song phương với các nước đi vào chiều sâu”, “tạo thế đan xen lợi ích” và “tăng độ tin cậy”.