Lịch sử ghi nhận khởi nghĩa Trương Định là cuộc đấu tranh tiêu biểu nhất, có ảnh hưởng và ý nghĩa to lớn trong giai đoạn đầu của phong trào chống thực dân Pháp xâm lược của nhân dân ta nửa cuối thế kỷ XIX, trong đó có vai trò quan trọng của Anh hùng dân tộc, Bình Tây Đại Nguyên Soái Trương Định. Với tài thao lược, được sự tín nhiệm của nghĩa binh và nhân dân, cùng ý chí quyết tâm chống giặc, giữ nước, Trương Định đã xây dựng Gò Công thành trung tâm kháng chiến mạnh nhất, thúc đẩy mạnh mẽ các phong trào yêu nước ở Nam Bộ. Giữa lúc phong trào kháng chiến của nhân dân dâng cao, ngày 5/6/1862, triều đình Huế và Pháp ký Hòa ước Nhâm Tuất, nhượng cho Pháp 3 tỉnh miền Đông Nam Kỳ và hạ lệnh cho Trương Định bãi binh và đi nhận chức Lãnh binh ở An Giang. Trương Định đã khước từ lệnh của triều đình, tiếp tục cuộc chiến đấu chống Pháp, được nhân dân suy tôn lên làm Bình Tây Đại Nguyên Soái. Đêm 19/8/1864, nghĩa quân Trương Định bị đánh úp bất ngờ. Trong cuộc chiến đấu không cân sức, Trương Định bị trọng thương và hy sinh vào rạng sáng 20/8/1864.
Kỷ niệm 160 năm Ngày Anh hùng dân tộc Trương Định hy sinh, ngày 18/8/2024, Ủy ban nhân dân tỉnh Tiền Giang và Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Tiền Giang tổ chức Hội thảo khoa học “Dấu ấn lịch sử của Khởi nghĩa Trương Định trong phong trào kháng chiến chống thực dân Pháp nửa sau thế kỷ XIX”. Hội thảo đã khẳng định tầm vóc, ý nghĩa lịch sử và những đóng góp to lớn của cuộc khởi nghĩa; đồng thời công bố nhiều tư liệu, phát hiện mới về thân thế, sự nghiệp của Anh hùng dân tộc Trương Định và các nhân vật lịch sử liên quan, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước và cách mạng, ý chí kiên cường của dân tộc đối với các thế hệ người Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ. Các bài viết góp phần nghiên cứu, tìm hiểu về chiến lược, chiến thuật quân sự, ý nghĩa, tác động của Khởi nghĩa Trương Định trong phong trào kháng chiến chống thực dân Pháp ở Nam Kỳ và cả nước nửa sau thế kỷ XIX; đồng thời cũng đưa ra định hướng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị cụm di tích - di sản văn hóa Khởi nghĩa Trương Định trong công cuộc xây dựng, phát triển tỉnh Tiền Giang.
Nhằm cung cấp cho bạn đọc những nghiên cứu về cuộc Khởi nghĩa Trương Định và vai trò, ảnh hưởng của Anh hùng dân tộc Trương Định và cuộc khởi nghĩa của ông trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản cuốn kỷ yếu hội thảo khoa học Dấu ấn lịch sử của Khởi nghĩa Trương Định trong phong trào kháng chiến chống thực dân Pháp nửa sau thế kỷ XIX. Cuốn sách lựa chọn 39 bài viết tiêu biểu của các nhà lãnh đạo, quản lý, nhà khoa học, nhà nghiên cứu trong Hội thảo khoa học. Cuốn sách được kết cấu thành 5 phần:
Phần thứ nhất: Bối cảnh xã hội Việt Nam và Nam Kỳ nửa đầu thế kỷ XIX tác động đến Khởi nghĩa Trương Định.
Phần thứ hai: Những tư liệu mới, phát hiện mới về thân thế, sự nghiệp của Anh hùng dân tộc Trương Định và các nhân vật lịch sử liên quan đến Khởi nghĩa Trương Định.
Phần thứ ba: Chiến lược, chiến thuật quân sự và ý nghĩa, tác động của Khởi nghĩa Trương Định trong phong trào kháng chiến chống thực dân Pháp ở Nam Kỳ và cả nước nửa sau thế kỷ XIX.
Phần thứ tư: Những sự kiện và di tích, di vật tiêu biểu và công tác bảo tồn và phát huy giá trị cụm di tích - di sản văn hóa Khởi nghĩa Trương Định trong công cuộc xây dựng, phát triển tỉnh Tiền Giang.
Phần thứ năm: Phát huy tinh thần của cuộc Khởi nghĩa Trương Định trong thời kỳ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Tiền Giang hiện nay và giai đoạn mới.
