Kỷ niệm 144 năm ngày sinh V.I.Lênin (22-4-1870 - 22-4-2014): Học thuyết của V.I.Lênin về đảng kiểu mới của giai cấp công nhân

Là người kế tục vĩ đại sự nghiệp của C.Mác và Ph.Ăngghen, V.I.Lênin đã sáng lập ra học thuyết tương đối hoàn chỉnh về đảng, thảo ra một cách toàn diện những cơ sở lý luận và tổ chức, chiến lược và sách lược của đảng, đề ra những tiêu chuẩn về sinh hoạt đảng và những nguyên tắc lãnh đạo của đảng. Học thuyết về đảng cách mạng kiểu mới của giai cấp công nhân do Lênin đề ra là một trong những di sản tư tưởng có giá trị.

Trong tư tưởng của các nhà triết học mácxít, lý luận về Đảng cộng sản có một vị trí hết sức quan trọng. Khi nghiên cứu, phân tích xã hội tư bản, các giai cấp và cuộc đấu tranh giai cấp trong xã hội đó, C. Mác đã xác định địa vị và sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản là lật đổ giai cấp tư sản thống trị và thiết lập xã hội mới - xã hội cộng sản chủ nghĩa. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân do địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp này quy định, nhưng để biến khả năng khách quan đó thành hiện thực thì phải thông qua nhân tố chủ quan của giai cấp công nhân. Trong những nhân tố chủ quan đó thì việc thành lập Đảng cộng sản, một đảng trung thành với lợi ích của giai cấp công nhân, của dân tộc, vững vàng về chính trị, tư tưởng và tổ chức là nhân tố giữ vai trò quyết định nhất bảo đảm cho giai cấp công nhân hoàn thành được sứ mệnh lịch sử của mình.

Là người kế tục vĩ đại sự nghiệp của C.Mác và Ph.Ăngghen, V.I.Lênin đã sáng lập ra học thuyết tương đối hoàn chỉnh về đảng, thảo ra một cách toàn diện những cơ sở lý luận và tổ chức, chiến lược và sách lược của đảng, đề ra những tiêu chuẩn về sinh hoạt đảng và những nguyên tắc lãnh đạo của đảng.

Học thuyết về đảng cách mạng kiểu mới của giai cấp công nhân do Lênin đề ra là một trong những di sản tư tưởng có giá trị, trở thành nền tảng tư tưởng dẫn tới sự ra đời và hoạt động của Đảng Bônsêvích, giúp cho giai cấp công nhân và nhân dân lao động Xôviết đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội trong nhiều thập kỷ.

Những luận điểm cơ bản về xây dựng đảng cách mạng kiểu mới của Lênin

Những tư tưởng của V.I.Lênin về xây dựng đảng kiểu mới được thể hiện qua các tác phẩm tiêu biểu viết trước Cách mạng Tháng Mười năm 1917 như: Những người bạn dân là thế nào và họ đã chống lại những người dân chủ ra sao; Làm gì; Hai sách lược của Đảng xã hội dân chủ trong cuộc cách mạng dân chủ; Một bước tiến hai bước lùi; Nhà nước và cách mạng; Cách mạng vô sản và tên phản bội Cauxky; Thư gửi người đồng chí và những nhiệm vụ của chúng ta; Về thái độ của Đảng công nhân đối với tôn giáo. . .

Học thuyết của V.I.Lênin về xây dựng Đảng có thể được khái quát ở những điểm cơ bản là:

Thứ nhất, chủ nghĩa Mác là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hoạt động của chính đảng cộng sản. V.I.Lênin khẳng định: “Học thuyết của Mác là học thuyết vạn năng vì nó là học thuyết chính xác. Nó là một học thuyết hoàn bị và chặt chẽ. . .”[1] và Người cũng khẳng định: chủ nghĩa Mác chính là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hoạt động của đảng vô sản cách mạng. V.I.Lênin đánh giá rất cao vai trò và tầm quan trọng của lý luận cách mạng. Theo Người, không có lý luận cách mạng thì sẽ không có phong trào cách mạng, và khi nó đã thâm nhập vào quần chúng thì nó sẽ trở thành sức mạnh vật chất to lớn. Vì vậy, “Trước hết và trên hết phải xem lý luận là kim chỉ nam cho hành động”[2].

Thứ hai, Đảng là đội tiên phong chính trị có tổ chức và là đội ngũ có tổ chức chặt chẽ nhất, cách mạng nhất của giai cấp công nhân. V.I.Lênin cũng chỉ rõ vai trò tiên phong của Đảng được thể hiện trước hết trên lĩnh vực lý luận: “Chỉ đảng nào được một lý luận tiền phong hướng dẫn thì mới có khả năng làm tròn vai trò người chiến sĩ tiền phong”[3].

Thứ ba, khi có chính quyền, Đảng là hạt nhân lãnh đạo hệ thống chính trị và là bộ phận của hệ thống đó. V.I.Lênin nhấn mạnh, chúng ta phải luôn khẳng định vai trò lãnh đạo của đảng và không được quên điều đó khi thảo luận về cách hoạt động và vấn đề xây dựng tổ chức. Trong điều kiện khi có chính quyền, đảng phải là “trí tuệ, danh dự và là lương tâm của thời đại chúng ta”[4]. Tại Đại hội II Đảng Công nhân dân chủ - xã hội Nga (tháng 7 - 1903), V.I.Lênin khẳng định: không được lẫn lộn đảng, tức đội tiền phong của giai cấp công nhân với toàn giai cấp, và đảng là “đội tiền phong giác ngộ nhất của giai cấp vô sản”[5].

Thứ tư, tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản trong xây dựng tổ chức, sinh hoạt và hoạt động của đảng. V.I.Lênin đã đưa ra một cách khá hoàn chỉnh hệ thống nguyên tắc tập trung dân chủ và Người khẳng định, nguyên tắc tập trung dân chủ là thuộc tính cơ bản của đảng cách mạng của giai cấp công nhân. Đây là nguyên tắc kết hợp một cách hữu cơ giữa tập trung và dân chủ, là thuộc tính vốn có của đảng cách mạng của giai cấp công nhân; được coi là nguyên tắc tổ chức cơ bản của Đảng cộng sản, vì nó bắt nguồn từ bản chất và nhiệm vụ của Đảng. Điều đó có nghĩa là việc xây dựng và hoạt động của đảng phải dựa trên cơ sở của một điều lệ thống nhất, lãnh đạo phải từ một trung tâm thống nhất (đại hội đảng và khoảng thời gian giữa các đại hội là ban chấp hành trung ương); có kỷ luật thống nhất; thiểu số phục tùng đa số; việc bầu cử các cơ quan lãnh đạo phải tiến hành từ dưới lên trên; các cơ quan đảng phải báo cáo từng thời kỳ trước các tổ chức của mình. Chỉ tuân theo những yêu cầu đó thì đảng mới có thể thực hiện được vai trò lãnh tụ của giai cấp công nhân.

Nhấn mạnh ý nghĩa của chế độ tập trung, V.I.Lênin viết: “...trước kia, đảng ta chưa phải là một khối chính thức có tổ chức, mà chỉ là tổng số những nhóm riêng biệt và do đó, giữa các nhóm ấy không thể có những quan hệ nào khác, ngoài sự tác động về mặt tư tưởng. Hiện nay, chúng ta đã trở thành một đảng có tổ chức, điều đó có nghĩa là chúng ta đã tạo ra một quyền lực, biến uy tín về tư tưởng thành uy tín về quyền lực, khiến cấp dưới phải phục tùng cấp trên của đảng”[6].

Theo V.I.Lênin, một đảng thống nhất và tập trung của giai cấp công nhân phải là một đảng có kỷ luật. Nếu như không có một kỷ luật thống nhất và những trách nhiệm thống nhất trong khi thi hành nghị quyết và các yêu cầu của điều lệ đảng thì sẽ không thể tránh khỏi mọi biểu hiện bè phái và phe nhóm trong các đội ngũ của đảng, những biểu hiện đó sẽ dẫn đảng đến chỗ tan rã. Kỷ luật phải bắt buộc như nhau đối với tất cả mọi đảng viên.

Người yêu cầu các đảng gia nhập Quốc tế Cộng sản phải được xây dựng theo nguyên tắc tập trung dân chủ. Từ thực tiễn cách mạng, V.I.Lênin rút ra kết luận quan trọng: “chế độ tập trung tuyệt đối và kỷ luật hết sức nghiêm minh của giai cấp vô sản là một trong những điều kiện căn bản để chiến thắng giai cấp tư sản”[7].

Thứ năm, Đảng là một khối thống nhất về chính trị tư tưởng và tổ chức, tự phê bình và phê bình là quy luật phát triển của Đảng. Theo V.I.Lênin, muốn đưa cách mạng đến thắng lợi, đảng phải có một sự thống nhất ý chí hết sức chặt chẽ, tuyệt đối. Thống nhất ý chí là nguồn gốc sức mạnh chủ yếu, vô địch, vô tận của đảng. Để sự thống nhất trong đảng luôn luôn được củng cố và phát triển, đảng cần phải thường xuyên thực hiện tốt tự phê bình và phê bình; công khai thừa nhận sai lầm, tìm ra nguyên nhân sai lầm, nghiên cứu biện pháp để sửa chữa sai lầm. Đó là dấu hiệu của một đảng nghiêm túc. Tự phê bình và phê bình đòi hỏi phải có tính đảng, tính nguyên tắc cao, tăng cường sự đoàn kết nhất trí trong đảng. Tự phê bình và phê bình phải là một nội dung thường xuyên của sinh hoạt đảng.

V.I.Lênin coi đây là một trong những căn cứ quan trọng để xem xét một đảng có thật sự là đảng mácxít chân chính hay không. Đây cũng là một tiêu chuẩn, một nguyên tắc của đảng vô sản kiểu mới. V.I.Lênin chỉ ra rằng: “Thái độ của một chính đảng trước những sai lầm của mình là một trong những tiêu chuẩn quan trọng nhất và chắc chắn nhất để xét xem đảng ấy có nghiêm túc không và có thực sự làm tròn nghĩa vụ của mình đối với giai cấp mình và đối với quần chúng lao động không. Công khai thừa nhận sai lầm, tìm ra nguyên nhân sai lầm, phân tích hoàn cảnh đã đẻ ra sai lầm, nghiên cứu cẩn thận những biện pháp để sửa chữa sai lầm ấy - đó là dấu hiệu chứng tỏ một đảng nghiêm túc, đó là đảng làm tròn những nghĩa vụ của mình, đó là giáo dục và huấn luyện giai cấp, rồi đến quần chúng”[8]. Nếu một đảng không dám nói thật bệnh của mình, không dám chuẩn đoán bệnh của mình một cách thẳng tay và tìm phương thuốc cứu chữa bệnh đó, thì đảng đó khó lòng mà tồn tại được, cũng như khó lòng được quần chúng tôn trọng và tin theo. Sở dĩ V.I.Lênin yêu cầu đảng kiểu mới của giai cấp công nhân phải thực hiện triệt để nguyên tắc tự phê bình và phê bình vì xây dựng chủ nghĩa xã hội là một sự nghiệp rất vĩ đại nhưng cũng rất mới mẻ. Trong sự nghiệp đó, theo V.I.Lênin sẽ không thể tránh khỏi những khuyết điểm, sai lầm, thiếu sót. Ai sợ khó khăn trong việc kiến thiết chủ nghĩa xã hội, ai đó bị khó khăn làm cho mình khiếp đảm, ai tỏ ra tuyệt vọng hay hoang mang hèn nhất, người đó không phải là một người xã hội chủ nghĩa. Và theo V.I.Lênin, chỉ có kẻ nào không hề thực hành một công tác thực tiễn nào thì mới không bị sai lầm. Tư tưởng về tự phê bình và phê bình của V.I.Lênin được thể hiện rõ nét và nổi bật qua cuộc đấu tranh tự phê bình và phê bình trong nội bộ đảng công nhân dân chủ - xã hội Nga trong tác phẩm Một bước tiến, hai bước lùi mà V.I.Lênin đã viết. Tư tưởng đó sau này tiếp tục được V.I.Lênin phát triển thêm trong tác phẩm Bệnh ấu trĩ tả khuynh trong phong trào cộng sản và trong nhiều tác phẩm khác Người viết sau Cách mạng Tháng Mười.

      Thứ sáu, đảng gắn bó chặt chẽ với nhân dân, kiên quyết đấu tranh để ngăn ngừa và khắc phục bệnh quan liêu, xa rời quần chúng. V.I.Lênin khẳng định: Muốn trở thành một đảng dân chủ - xã hội, thì cần phải được sự ủng hộ của chính giai cấp, và khi Đảng Bônsêvích Nga đã có chính quyền, V.I.Lênin luôn nhấn mạnh sức mạnh của Đảng bắt nguồn từ mối liên hệ mật thiết với nhân dân, từ sự đồng tình ủng hộ của quần chúng nhân dân đối với đảng, thiếu điều kiện đó, không những không thể xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, mà còn có thể dẫn đến mất chính quyền.

          Thứ bảy, đảng phải tích cực kết nạp những đại biểu ưu tú của giai cấp công nhân lao động vào đảng và kịp thời đưa những người không đủ tiêu chuẩn và những phần tử cơ hội ra khỏi đảng. V.I.Lênin nhấn mạnh: “Chúng ta cần có những đảng viên mới không phải để quảng cáo mà là để làm việc thật sự. Những người đó, chúng ta kêu gọi họ vào hàng ngũ đảng ta. Chúng ta mở rộng cửa đảng để đón những người lao động”[9] và “cần phải đuổi ra khỏi đảng những kẻ gian giảo, những đảng viên cộng sản đã quan liêu hóa, không trung thực, nhu nhược”[10].

Những nguyên tắc xây dựng đảng kiểu mới nêu trên được V.I.Lênin trực tiếp áp dụng, bổ sung và phát triển trong quá trình xây dựng rèn luyện Đảng Công nhân dân chủ - xã hội Nga, trong điều kiện đấu tranh giành chính quyền và Đảng Cộng sản Nga, khi đảng trở thành đảng cầm quyền sau Cách mạng Tháng Mười Nga 1917.

Vận dụng tư tưởng của V.I.Lênin về đảng kiểu mới vào xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam hiện nay

Thực tiễn cách mạng nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản ViệtNamhơn 80 năm qua đã khẳng định: Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố quan trọng hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng ViệtNam. Dưới ánh sáng đường lối cách mạng đúng đắn, sáng tạo của Đảng, nhân dân ta đã liên tiếp giành những thắng lợi to lớn mang tầm vóc lịch sử và ý nghĩa thời đại sâu sắc.

Có được thành công đó, là do, từ khi ra đời đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, khẳng định chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng. Tuy trên thế giới có nhiều biến động, hệ thống xã hội chủ nghĩa tạm thời khủng hoảng, lâm vào thoái trào, Đảng cộng sản nhiều nước tan rã không còn vai trò lãnh đạo, cách mạng Việt Nam trải qua nhiều giai đoạn đấu tranh gay go ác liệt, nhưng Đảng Cộng sản Việt Nam, trước sau vẫn tuyệt đối trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin nói chung, học thuyết Mác - Lênin về xây dựng đảng nói riêng. Trong cương lĩnh, văn kiện đại hội Đảng qua các nhiệm kỳ và trong Điều lệ Đảng, Đảng ta luôn khẳng định, Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam, khẳng định bản chất giai cấp công nhân của Đảng, khẳng định nền tảng tư tưởng của Đảng, quán triệt và thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc xây dựng đảng, luôn coi trọng xây dựng, chỉnh đốn đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng.

      Hiện nay, đất nước ta đang tiến hành công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong điều kiện quốc tế và trong nước có những thời cơ, thách thức lớn. Thắng lợi của sự nghiệp đổi mới tùy thuộc vào năng lực nhận thức và khả năng tận dụng thời cơ, đẩy lùi nguy cơ, đập tan mọi âm mưu thâm độc, xảo quyệt của các thế lực thù địch chống phá sự nghiệp cách mạng của Đảng, chống phá bản thân Đảng, làm cho Đảng ta thoái hóa, biến chất dẫn đến tự tiêu vong. Đảng đã nhận thức đúng đắn và coi đây là nhiệm vụ sống còn của Đảng, của dân tộc ta. Qua gần 30 đổi mới, nhất là từ Đại hội VII đến nay, Đảng ta đặc biệt coi trọng công tác xây dựng Đảng trên cả ba mặt chính trị, tư tưởng và tổ chức, tập trung trí tuệ, sức lực để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.

       Tuy nhiên, công tác xây dựng Đảng vẫn còn nhiều yếu kém. Nổi lên là những yếu kém, khuyết điểm trong công tác giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là về tư tưởng chính trị và đạo đức lối sống; một số tổ chức đảng ở các cấp chưa được chỉnh đốn; vi phạm dân chủ, lỏng lẻo kỷ luật, kỷ cương, mất đoàn kết nội bộ; công tác tư tưởng lý luận còn yếu kém bất cập; công tác tổ chức cán bộ còn một số biểu hiện trì trệ; còn lúng túng trong đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng.

     Để khắc phục những khuyết điểm yếu kém, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XI của Đảng cần tiếp tục đẩy mạnh cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn đảng trên cơ sở tiếp tục kiên định và thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc xây dựng đảng kiểu mới của V.I.Lênin đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng mới, cần tập trung vào những vấn đề sau:

     Một là, tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng, nâng cao bản lĩnh chính trị, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

     Cuộc đấu tranh không khoan nhượng của V.I.Lênin và những người cộng sản của Đảng Công nhân dân chủ - xã hội Nga chống lại bọn cơ hội, phản động, để khẳng định bản chất giai cấp công nhân của đảng vô sản kiểu mới của V.I.Lênin đã diễn ra quyết liệt cách đây gần một thế kỷ, để lại cho những người cộng sản thế giới, trong đó có những người cộng sản Việt Nam, những kinh nghiệm quý giá về bản lĩnh chính trị, sự kiên định mục tiêu lý tưởng của Đảng, về tính chiến đấu một mất một còn để bảo vệ nền tảng tư tưởng và các nguyên tắc của Đảng, về phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng của người đảng viên cộng sản đối với Đảng, với cách mạng, với đồng chí và với nhân dân. Tiếp thu, phát triển những tư tưởng đó, từ ngày thành lập đến nay, Đảng ta thường xuyên quan tâm đến vấn đề này, xem đó là yêu cầu sống còn của Đảng và sự nghiệp cách mạng ViệtNam. Trong công cuộc đổi mới hiện nay, Đảng ta khẳng định nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng hàng đầu là giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng, và luôn coi trọng việc rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Đảng đã đề ra nhiều giải pháp thực hiện nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng, vì thế đã vững vàng vượt qua thử thách, khó khăn, lãnh đạo sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa giành được những thắng lợi bước đầu, tạo thế và lực để đất nước giành thắng lợi lớn hơn trong những năm đầu của thế kỷ XXI.

      Đảng đã đề ra chủ trương thực hiện nhất quán và lâu dài chính sách phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế. Đây là chủ trương đúng đắn, phù hợp với điều kiện nước ta và xu thế phát triển của thế giới. Song đây cũng là những vấn đề khó khăn, phức tạp, là những thử thách đối với việc giữ vững và phát huy bản chất giai cấp công nhân, đối với bản lĩnh chính trị và sự kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội của Đảng ta. Hơn lúc nào hết, từng tổ chức đảng cần bám sát tình hình thực tiễn, trên cơ sở đường lối, quan điểm của Đảng, đề ra những chủ trương, giải pháp đúng đắn, tăng cường giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong toàn Đảng nhằm tạo nên sự nhất trí cao, lòng tin vững chắc của từng đảng viên đối với đường lối, nghị quyết của Đảng. Coi trọng hơn nữa cuộc đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, lý luận, củng cố và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng, đề phòng nguy cơ “tự diễn biến” trong mỗi đảng viên, cán bộ trước những tác động nhiều chiều của cơ chế thị trường. Lên án mạnh mẽ, ngăn chặn và uốn nắn kịp thời những biểu hiện phai nhạt lý tưởng, giảm sút niềm tin vào mục tiêu lý tưởng, con đường cách mạng mà Đảng, nhân dân ta đã lựa chọn.

      Hai là, tăng cường sự đoàn kết trong Đảng, đoàn kết giữa cán bộ đảng viên với quần chúng nhân dân.

Sức mạnh của Đảng ta là ở sự đoàn kết. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công”. Thực tế cách mạng ViệtNamcũng đã khẳng định, khi nào đoàn kết chúng ta sẽ thắng lợi, khi nào mất đoàn kết chúng ta sẽ thất bại. Từ thực tế những hạn chế trong đoàn kết của Đảng những năm qua, để hoàn thành được những nhiệm vụ to lớn trong giai đoạn cách mạng mới đòi hỏi Đảng ta phải tăng cường đoàn kết trong Đảng trên cơ sở nguyên tắc chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, phải tạo nên sự gắn bó đoàn kết giữa cán bộ, đảng viên với quần chúng nhân dân, hiểu được tâm tư nguyện vọng của nhân dân và kịp thời giải quyết những nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Đoàn kết phải trên cơ sở đấu tranh, đấu tranh để tăng cường đoàn kết. Cơ sở để khẳng định tính đúng sai là phải dựa trên lợi ích của quốc gia, của dân tộc. Những gì đưa lại lợi ích cho Tổ quốc và nhân dân là đúng, những gì đi ngược lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân là sai.

       Ba là, tiếp tục đổi mới công tác cán bộ, thực hiện nghiêm chỉnh chủ trương luân chuyển cán bộ.

      Việc tiếp tục đổi mới công tác cán bộ là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, trước hết là đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý ở các cấp vững vàng về chính trị, gương mẫu về đạo đức, trong sạch về lối sống, có trí tuệ, kiến thức và năng lực hoạt động thực tiễn, gắn bó với nhân dân. Để có đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới của cách mạng, cần thực hiện tốt những nội dung chủ yếu: Xây dựng cơ chế, chính sách phát hiện, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, trọng dụng những người có đức, có tài. Đẩy mạnh việc xây dựng quy hoạch cán bộ, khắc phục tình trạng làm quy hoạch một cách hình thức, chiếu lệ, coi trọng làm quy hoạch tạo nguồn cán bộ, để tập thể lựa chọn đưa vào cương vị lãnh đạo, quản lý. Hằng năm, cấp ủy có thẩm quyền cần xem xét, đánh giá và có thể điều chỉnh quy hoạch cán bộ. Quy hoạch cán bộ cần phân loại để thuận tiện cho việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ. Chỉnh đốn các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cả về tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, nội dung, thời gian đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.

     Luân chuyển cán bộ là một trong những chủ trương đúng đắn của Đảng được thể hiện trong chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Thời gian qua nhiều nơi thực hiện tốt chủ trương này, đã đem lại chuyển biến tích cực trong công tác cán bộ. Tuy nhiên, việc luân chuyển cán bộ nhìn chung còn nhiều yếu kém, ảnh hưởng không nhỏ đến công tác cán bộ, đến chất lượng đội ngũ cán bộ và kết quả thực hiện đường lối đổi mới. Bộ Chính trị khóa X đã xác định và chọn luân chuyển cán bộ là một trong những khâu trọng yếu cần tập trung thực hiện nhằm tạo nên chuyển biến trong công tác cán bộ giai đoạn hiện nay. Thực hiện chủ trương này, cần có nhận thức sâu sắc rằng, luân chuyển cán bộ là để đào tạo, bồi dưỡng toàn diện cán bộ theo quy hoạch cán bộ, làm cho cán bộ am hiểu thực tiễn, gần dân hơn, có bản lĩnh chính trị vững vàng, năng lực tổ chức thực tiễn tốt hơn. Bên cạnh những thuận lợi, việc luân chuyển cán bộ cũng không ít khó khăn, phức tạp, phải đấu tranh quyết liệt với những biểu hiện của tư tưởng cục bộ, bè phái, chủ nghĩa cá nhân, kể cả việc lợi dụng luân chuyển cán bộ để loại khỏi cơ quan, đơn vị và cấp ủy những người có năng lực, thẳng thắn trung thực, không thuộc ê kíp. Ngoài ra, còn có những khó khăn của cơ chế, chính sách, điều kiện đi lại, sinh hoạt của cán bộ thuộc diện luân chuyển. Để thực hiện tốt chủ trương luân chuyển cán bộ, cần làm tốt công tác tư tưởng trong Đảng, trong đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ trong diện luân chuyển, cấp ủy quyết tâm, cán bộ thuộc diện luân chuyển sẵn sàng nhận nhiệm vụ, đồng thời cần có kế hoạch, bước đi phù hợp, chu đáo, đi liền với việc giải quyết chính sách, chế độ thích hợp sẽ thực hiện tốt chủ trương luân chuyển cán bộ của Đảng.

     Bốn là,  xây dựng các tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh.

    Các chi bộ, đảng bộ cơ sở là hạt nhân chính trị lãnh đạo chính quyền, đoàn thể, các tổ chức kinh tế, sự nghiệp, các mặt công tác và các tầng lớp nhân dân ở cơ sở, nhằm thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng. Vì thế, cần đặc biệt coi trọng xây dựng các chi bộ, đảng bộ cơ sở trong sạch, vững mạnh.

     Để đạt được điều đó, một mặt, cần phát huy tính chủ động, sáng tạo của từng tổ chức cơ sở đảng và sự quan tâm chỉ đạo, giúp đỡ của cấp ủy cấp trên, nhất là cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng. Các tổ chức cơ sở đảng cần khắc phục tình trạng thụ động, ỷ lại, buông lỏng vai trò lãnh đạo, phát huy tính tích cực, chủ động nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của mình, quán triệt và cụ thể hóa nghị quyết đại hội Đảng thành nhiệm vụ, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh, quốc phòng của địa phương, đơn vị mình. Coi trọng kiện toàn, nâng cao chất lượng cấp ủy cơ sở xứng đáng là hạt nhân lãnh đạo, trung tâm đoàn kết ở cơ sở. Cần tập trung nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng: duy trì sinh hoạt thành  nền nếp, có nội dung thiết thực, hình thức đa dạng; đề cao trách nhiệm tham gia sinh hoạt đảng của cấp ủy viên và đảng viên; tổ chức sinh hoạt trang nghiêm. . . Đổi mới việc phân tích chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên, tránh cách làm hình thức, chạy theo thành tích như hiện nay. Coi trọng nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên, tích cực phát triển đảng để bổ sung sinh lực và tố chất mới cho Đảng. Cấp ủy cấp trên cần tập trung chỉ đạo củng cố các chi bộ, đảng bộ yếu kém, kịp thời kiện toàn cấp ủy và tăng cường cán bộ ở những nơi có nhiều khó khăn, nội bộ mất đoàn kết.

*

   Học thuyết về đảng kiểu mới của giai cấp công nhân do V.I.Lênin xây dựng chính là nền tảng khoa học dẫn đến sự ra đời của Đảng Cộng sản Nga và Đảng cộng sản nhiều nước trên thế giới, trong đó có Đảng Cộng sản ViệtNam. Nó là cơ sở lý luận để Đảng Cộng sản mỗi nước vạch ra đường lối chiến lược, sách lược của mình. Đồng thời học thuyết về đảng kiểu mới của giai cấp công nhân mà V.I.Lênin xây dựng chính là bước chuẩn bị tất yếu đầu tiên dẫn đến sự thành cộng của cách mạng vô sản thế giới. Nội dung học thuyết của V.I.Lênin về đảng kiểu mới hiện nay vẫn còn nguyên giá trị. Thực tiễn từ khi xây dựng Đảng, nhất là thực tiễn gần 30 năm tiến hành công cuộc đổi mới đất nước đã chứng minh rằng, với sự vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, nhất là vận dụng học thuyết V.I.Lênin về xây dựng đảng kiểu mới của giai cấp công nhân vào công tác xây dựng Đảng, Đảng Cộng sản Việt Nam không những đã giữ vững được vai trò lãnh đạo thành công, mang lại những thành tựu quan trọng về kinh tế, xã hội, văn hóa, chính trị mà còn thực hiện ngày càng tốt hơn sứ mệnh và trách nhiệm lịch sử của đất nước, trước giai cấp và dân tộc.

     Hiện nay, trên thế giới, bọn cơ hội, xét lại và giai cấp tư sản vẫn đang tiếp tục tìm mọi cách xuyên tạc nhằm phủ nhận giá trị chủ nghĩa Mác - Lênin nói chung, học thuyết V.I.Lênin về xây dựng đảng kiểu mới của giai cấp công nhân nói riêng, thì việc nghiên cứu thực chất các nguyên lý của học thuyết này càng có ý nghĩa to lớn, giúp chúng ta có những cơ sở lý luận để quán triệt và vận dụng sáng tạo đường lối, chính sách xây dựng Đảng ngày càng vững mạnh, xứng đáng là đội tiên phong cách mạng, người lãnh đạo duy nhất của giai cấp công nhân và nhân dân lao động Việt Nam vượt qua mọi khó khăn, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội.

ThS. Lê Thị Thu Mai

Nhà xuất bản Chính trị quốc gia

*****

1. V.I.Lênin: Toàn tập, Nxb. Mátxcơva, 1980, t.50, tr.23.

2. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, t.31. tr.58.

3. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, t.36, tr.3.

4. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, t.34, tr.132.

5. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, t.36, tr.231.

6. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, t.8, tr.428-429.

7. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, t.41, tr.7.

8. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, t.41, tr.51.

9. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, t.39, tr.256.

10. V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, t.44, tr.154.