Trải qua tám thập kỷ hình thành và không ngừng phát triển, Mặt trận dân tộc thống nhất Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam sáng lập và lãnh đạo đã đi qua một chặng đường thắng lợi vẻ vang. 80 năm - một chặng đường tuy ngắn, song Mặt trận dân tộc thống nhất Việt Nam có được những đóng góp rất to lớn trong công cuộc đấu tranh và giữ vững nền độc lập cho dân tộc. Nhân kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Mặt trận dân tộc thống nhất Việt Nam, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật cho ra mắt cuốn Mặt trận dân tộc thống nhất Việt Nam - Quá khứ và hiện tại.
Trên cơ sở phân tích về lịch sử, truyền thống của Mặt trận dân tộc thống nhất Việt Nam; những thành tựu, kinh nghiệm của Mặt trận; cũng như về một số vấn đề cần nghiên cứu trong giai đoạn hiện nay của Mặt trận, PGS, TS. Trần Hậu đã đưa ra một số ý kiến đóng góp vào việc nghiên cứu đổi mới hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nhằm phát huy hơn nữa sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường sự đồng thuận xã hội, góp phần đưa Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thức XI của Đảng vào cuộc sống.
Cuốn sách là sự tiếp nối vào dòng ký ức của dân tộc những tư liệu và hiểu biết về lịch sử 80 năm của Mặt trận dân tộc thống nhất Việt Nam. Và ở một góc độ nào đó, lịch sử Mặt trận dân tộc thống nhất Việt Nam là bài học lịch sử, là tài sản tinh thần, trí tuệ quý báu của đất nước, là hành tranh để Mặt trận tiếp bước cùng dân tộc trên con đường phấn đấu tiến tới một xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.