Lý luận chính trị là một môn học cung cấp cho học viên những vấn đề cơ bản về các khái niệm, phạm trù, quy luật, những vấn đề chính trị - xã hội. Từ đó, giúp học viên có được nền tảng kiến thức cơ bản và bước đầu hình thành tư duy khi nhìn nhận, đánh giá các vấn đề chính trị - xã hội trong thực tiễn. Nó vừa có tính chất khái quát, trừu tượng cao, phản ánh mối quan hệ đa dạng, phức tạp giữa các hiện tượng và quá trình tự nhiên - xã hội, vùa gắn bó, liên hệ mật thiết với thực tiễn. Là môn học có chức năng nhận thức, chức năng tư tưởng, chức năng thực tiễn và chức năng phương pháp luận. Tuy nhiên, trên thực tế, chất lượng giảng dạy và học tập lý luận chính trị chưa xứng đáng với vị trí môn học. Điều này biểu hiện ở không khí giờ học sôi nổi, tỷ lệ tích cực tham gia xây dựng bài thấp, mức độ hiểu bài của học viên chưa thực sự như mong muốn, phần lớn học viên học với tư tưởng “học để cho qua”, tác dụng trang bị thế giới quan và tư duy cho học viên hạn chế…
Thực hiện nhiệm vụ công tác nghiên cứu, giáo dục lý luận chính trị trong điều kiện hiện nay, theo yêu cầu của Ban Tuyên giáo các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng Chương trình và Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ công tác tuyên giáo dung cho đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác nghiên cứu và giáo dục lý luận chính trị các cấp, đồng thời dùng để tra cứu, tham khảo trong quá trình tác nghiệp.
Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ công tác tuyên giáo lĩnh vực nghiên cứu, giáo dục lý luận chính trị gồm năm chuyên đề:
Chuyên đề 1: Công tác nghiên cứu, giáo dục lý luận chính trị.
Chuyên đề 2: Quy trình tổ chức việc học tập, quán triệt và triển khai thực hiện nghị quyết của Đảng.
Chuyên đề 3: Tham mưu, định hướng về giáo dục lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Chuyên đề 4: Tham mưu, định hướng về giáo dục lý luận chính trị trong hệ thống Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh và ở trường chính trị tỉnh, thành phố.
Chuyên đề 5: Phương pháp giảng dạy lý luận chính trị; yêu cầu, kỹ năng giảng dạy tại các Trung tâm Bồi dưỡng chính trị cấp huyện.
