Đạo đức là yếu tố làm nên sức mạnh tinh thần to lớn, tạo ra niềm tin của nhân dân với Đảng, làm cho Đảng thật sự là một Đảng cách mạng, chân chính. Ở Việt Nam, khi trở thành Đảng duy nhất cầm quyền, thì vấn đề giữ vững bản chất cách mạng, đạo đức trong sáng của Đảng là vấn đề vừa cấp thiết, vừa thường xuyên và lâu dài. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: Đạo đức là gốc, là nền tảng của Đảng, cho nên từ sự suy thoái về đạo đức sẽ kéo theo sự suy thoái của Đảng trên tất cả các lĩnh vực và tất yếu đánh mất niềm tin của nhân dân vào Đảng, Đảng sẽ tự đánh mất vai trò lãnh đạo và sứ mệnh lịch sử cao cả của mình.
Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định: Xây dựng Đảng về đạo đức là một trong những trụ cột của công tác xây dựng Đảng nói chung, có mối liên hệ biện chứng với các nội dung xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức. Xây dựng và thực thi đường lối chính trị đảm bảo mục tiêu xuyên suốt đó cũng chính là việc thực hành đạo đức cao nhất của người cộng sản - đạo đức vì nước, vì dân. Bên cạnh đó, xây dựng Đảng về tổ chức để Đảng trở thành một tổ chức có kỷ luật nghiêm minh tự giác, thành một khối thống nhất trăm người như một, thì không chỉ cần đến các nguyên tắc, các chế tài mà còn phải luôn quan tâm đến giáo dục tình thương, lẽ phải. Thực hành dân chủ, thực hành phê bình và tự phê bình, gắn bó mật thiết với nhân dân thực chất là thực hành đạo đức của người cộng sản. Như vậy, yếu tố đạo đức, xây dựng Đảng về đạo đức đã nằm trong tất cả các hoạt động xây dựng Đảng, là cơ sở đảm bảo thực hiện các mục tiêu và nội dung xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức, cán bộ.
Trong thời gian qua, công tác xây dựng Đảng về đạo đức đã góp phần đấu tranh ngăn chặn có hiệu quả tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; xây dựng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, có trách nhiệm và động cơ đúng đắn, tiên phong, gương mẫu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, đứng trước bối cảnh và yêu cầu của thực tiễn cách mạng, nhất là hiện nay tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; quan liêu, tham nhũng, lãng phí, chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, thực dụng, bè phái, gây mất đoàn kết nội bộ còn diễn biến phức tạp, thì nhiệm vụ xây dựng Đảng về đạo đức càng trở nên quan trọng, trở thành một trong những vấn đề cấp bách của công tác xây dựng Đảng.
Để đáp ứng nhiệm vụ xây dựng Đảng trong thời kỳ mới, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng yêu cầu: “Trong những năm tới phải đặc biệt coi trọng và đẩy mạnh hơn nữa xây dựng, chỉnh đốn Đảng toàn diện về chính trị, tứ tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”; trong đó, xây dựng Đảng về đạo đức là nền tảng”, là “cái gốc” cho Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng. Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 của Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, trong mục tiêu có nêu rõ: “Tạo bước phát triển mới của Đảng về trí tuệ, bản lĩnh chính trị, thực sự là đạo đức, là văn minh, ngày càng gắn bó mật thiết với nhân dân, ngày càng được nhân dân tin tưởng; đủ uy tín và năng lực lãnh đạo thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”; đồng thời trong các nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu cần “Chú trọng xây dựng Đảng về đạo đức, đề cao trách nhiệm nêu gương, ý thức tự giác tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý và người đứng đầu các cấp; thực hiện nghiêm các quy định nêu gương của Đảng, quy định của Ban Chấp hành Trung ương về những điều đảng viên không được làm, cán bộ giữ cương vị càng cao càng phải tiên phong, gương mẫu. Nghiên cứu, bổ sung hoàn thiện chuẩn mực đạo đức cách mạng của đảng viên, đạo đức công vụ, chuẩn mực, già trị con người Việt Nam phù hợp với truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc làm cơ sở cho cán bộ, đảng viên, đội ngũ công chức, viên chức rèn luyện, nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức sâu sắc hơn trách nhiệm của mình trước Đảng và nhân dân. Kiên quyết chống biểu hiện bè phái, cục bộ địa phương, “lợi ích nhóm””.
Nhằm góp phần làm sâu sắc thêm nội dung, yêu cầu và nhiệm vụ của công tác xây dựng Đảng về đạo đức trong tình hình mới theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Học viện Chính trị khu vực I xuất bản cuốn sách chuyên khảo Xây dựng Đảng về đạo đức - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn do PGS.TS. Nguyễn Vĩnh Thanh, PGS.TS. Hoàng Văn Hoan, TS. Vũ Văn Hậu đồng chủ biên.
Cuốn sách gồm ba chương, tập trung hệ thống hóa, luận giải làm rõ những vấn đề lý luận của xây dựng Đảng về đạo đức trong tư tưởng Hồ Chí Minh; quá trình Đảng Cộng sản Việt Nam vận dụng, tổ chức xây dựng Đảng về đạo đức trong thực hiện các nhiệm vụ cách mạng qua các thời kỳ; trên cơ sở đó, các tác giả đề xuất phương hướng và các giải pháp nhằm tiếp tục thực hiện công tác xây dựng Đảng về đạo đức trong giai đoạn hiện nay nhằm nâng cao sức lãnh đạo, chiến đấu của tổ chức đảng đoạn hiện nay. Cuốn sách là tài liệu hữu ích, cung cấp kiến thức nâng cao trình độ cho cán bộ, đảng viên, nhằm tu dưỡng, hoàn thiện các chuẩn mực đạo đức cách mạng, nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức sâu sắc hơn trách nhiệm của mình với Đảng và nhân dân.
